سمیه خوش پیک
رضا صدرآبادی حقیقی
احمد احمدیان

استفاده از فناوری نانو در کشاورزی ابعاد جدیدی یافته است. بهطوریکه میتوان از فناوری نانو در تولید کودهای آلی نانو استفاده نمود. این نوع کود شاید بتواند جایگزین کودهای شیمیایی و آلی سنتی گردد که هر یک مشکلات خود را دارد به منظور مقایسه مصرف سطوح مختلف انواع کودهای آلی نانو و شیمیایی، آزمایشی در سال زراعی1392-93 درمزرعه تحقیقاتی پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت حیدریه انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل مصرف نانو کود آلی در چهار سطح )صفرو10و20و30 تن در هکتار نانو کود آلی(و مصرف کود نیتروژن در چهار سطح )شاهد یا عدم مصرف کود، مصرف مقادیر33و66و100درصد مقدار نیتروژن توصیه شده معادل صفر25و50و75 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره( بود. نتایج نشان داد که صفات ارتفاع، تعداد ساقه فرعی، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، وزن تر و خشک بوته، عملکردهای دانه، کاه و بیولوژیک،شاخص برداشت و عملکرد اسانس تحت تاثیر مصرف نانو کود آلی قرار گرفتند. کود نیتروژن نیز برصفات ارتفاع، تعداد دانهدر چتر، تعداد دانه در بوته، وزن تر و خشک بوته، عملکرد دانه، کاه، بیولوژیک و عملکرد اسانس اثر معنی داری در سطحاحتمال 1 درصد داشت و برتعداد ساقه فرعی، تعداد چتر در بوته، وزن هزار دانه و شاخص برداشت تاثیر معنیداری نداشت. مصرف 11 تن نانو کود دامی و 24 کیلوگرم کود نیتروژن هرکدام به تنهایی باعث افزایش عملکردهای بیولوژیک، دانه، کاه و اسانس رازیانه گردید در حالیکه مقادیر بالاتر از هر کدام از این تیمارها تاثیری بر روی عملکرد نداشت. مصرف 24 کیلوگرمکود نیتروژن از طریق افزایش عملکرد بیولوژیک باعث افزایش عملکرد دانه شد. کود آلی نانو با افزایش تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در بوته و وزن هزار دانه باعث افزایش عملکرد گردید. بطورکلی می توان نتیجه گرفت مصرف کودهای آلی نانو میتواند جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی نیتروژن بوده و از لحاظ محیط زیست نیز احتمالا اثر منفی کمتری می-گذارد

تعداد چتر در گیاه، تعداد دانه در چتر، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک