فاطمه میسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشجوى ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)
عبدالله جبل عاملی - دکترى معمارى، استاد دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد اصفهان (خوراسگان)

معماری دارای هویتی است که بیانگر ارزشهای حاکم بر جامعه و مبین ارزشهایی است که جامعه به آنها تمایل دارد. برگیری طرح های سنتی از شاخصه های خانه های بومی امروزه می تواند راهگشای بسیاری از معضلات و کمبود های طراحی شهری و منازل مسکونی و محیطهای پیرامونی ما باشد، معماران گذشته برای اینکه خانه ها به واقع مظهر و مایه آرامش و آسایش شوند تدابیر گوناگونی را به کار می بسته اند و در این رابطه تجارب ارزشمندی به دست آورده بودند. به گونه ای که به سادگی می توان با بررسی میدانی خانه های سنتی در شهری نظیر اصفهان در دوره های مختلف تاریخی، به کلید واژه های مناسب طراحی خانه هایی مناسب با اقلیم وفرهنگ سازگار با روحیه مردمواری دست یافت. از آنجا که بررسی همه این تجارب نیازمند به پژوهشی جامع و کامل داشته و قابل بیان در چندین مجلد کتاب می باشد بهاین جهت برای نشان دادن نمودی کوچک از هنر معماران گذشته در این مقاله به صورت محدود با بررسی نمونه موردی خانه شیخ الاسلام سعی شده به شاخصه های اثر گذار و متناسب با طرح های امروزی در طراحی های جدید دست یافت.در پژوهش حاضر، خانه سنتی شیخ الاسلام مورد مطالعه قرار گرفته است و نتیجه ی حاصل از این بررسی نشان می دهد که در طراحی خانه های سنتی ایران، معمار آشناییکامل با مؤلفه ها ی هویت ساز یعنی ارز شها ی ملی و دینی و...دارد که همه ی آن شیو ه ها را در معماری وارد نموده است. در نظر گرفتن هویت در بررسی خانه شیخ الاسلام به عنوان عنصر شاخص مورد مطالعه در این پژوهش ، به دلیل پر رنگی این مولفه در این ساختار سنتی بوده است. به این جهت در ابتدا تعریفی از هویت و هویت سازی در معماری ارائه شده و سپس خانه ی شیخ الاسلام، مورد مطالعهقرار گرفته است و نتیجه ی حاصل از این بررسی نشان میدهد که در طراحی خانه های سنتی ایران، معمار آشنایی کامل با مؤلفه ها ی هویت ساز یعنی ارز شها ی ملی و دینی و...دارد که همه ی آن شیو ه ها را در معماری وارد نموده است.

هویت ملی، بوم گرایی، معماری سنتی، خانه ایرانی، خانه شیخ الاسلام