کاربرد برخی ضایعات عمل آوری شده غلات در جیره غذائی قزل آلای رنگین‌کمان (Onchorhynchus. mykiss) در مرحله پرواری

صرف نظر از عواملی که در مراحل تولید، برداشت و نگهداری گندم باعث ضایع شدن بخشی از این محصول استراتژیک در کشور می‌شود، قسمت قابل توجهی از آرد گندم مورد استفاده در صنایع مختلف غذائی از جمله تولید نان و ماکارونی نیز به دلایل مختلف به ضایعات تبدیل می‌شود. در این تحقیق استفاده از دو نوع ضایعات صنایع عمل آوری شده غلات شامل ضایعات صنایع تولید نان و ماکارونی به عنوان منبع کربوهیدرات جایگزین در جیره غذایی ماهی قزل آلای رنگین کمان و تاثیر آن بر عملکرد رشد این ماهی در مرحله پرواری در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل 2*3 مورد بررسی قرار گرفت . برای این منظور هفت جیره غذائی شامل یک جیره شاهد (فرمول تجاری رایج در کارخانجات تولید خوراک آبزیان ) و شش جیره تیمار با سطوح مختلف جایگزین ضایعات مورد نظر به جای گندم و ذرت (به عنوان منبع اصلی کربوهیدرات جیره) ‌شامل 1) 100% نان خشک، 2) 50% نان خشک، 3) 100% ماکارونی، 4) 50% ماکارونی، 5) 100% مخلوط مساوی ماکارونی و نان خشک و 6) 50% مخلوط مساوی ماکارونی و نان خشک، تهیه و مورد استفاده قرار گرفت. برای تنظیم جیره‌ها از نرم افزار کامپیوتری Lindo استفاده شد. برای پرورش ماهیها 21 قفس با چارچوب فلزی و دیواره‌های توری پلی اتیلنی به ابعاد 1*1*1 متر ساخته شد و در یک استخر بتنی به ابعاد 2/1*3*25 متر نصب گردید. برای هر تیمار 3 تکرار منظور گردید و هر قفس بطور تصادفی به یک تکرار تعلق گرفت. برای هر قفس 20 عدد ماهی با وزن متوسط 5±85 گرم در نظر گرفته شد. طول دوره پرورش 75 روز و طی این مدت دمای آب °C5/1±15، pH آب بین 8/7 - 7/9 و اکسیژن محلول 1/8 - 5/6 میلی گرم در لیتر بود. تغذیه ماهیها با استفاده از جیره های غذائی ساخته شده و بر اساس در صد بیوماس حاصل از نمونه‌برداریهای 14 روزه، طی سه نوبت در روز بطور دستی انجام گرفت. بررسی فاکتورهای وزن نهائی، درصد افزایش وزن، نسبت تبدیل غذا ، نرخ رشد ویژه، نسبت بازدهی پروتئین، شاخص وضعیت و درصد رسوب یا ذخیره پروتئین نشان داد که تیمارهایی که 50% منبع کربوهیدرات اصلی آنها بوسیله ضایعات جایگزین شده بود (جیره‌های 2،4 و 6) عملکرد رشد بهتری نسبت به سه تیمار دیگر (جیره‌های 1، 3 و 5) داشته بطوریکه ارقام مربوطه اختلاف معنی‌داری با یکدیگر داشتند(P<0.05) . آنالیز لاشه ماهیها در پایان آزمایش نشان داد که مقادیر پروتئین و خاکستر لاشه در تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری نداشته ولی مقادیر چربی در تیمارهای 2، 3 و 5 کمتر از دیگر تیمارها بود (P<0.05). بررسی اقتصادی جیره‌های مورد مصرف برتری تیمار 2 را که در آن 50% گندم و ذرت جیره با ضایعات نان جایگزین شده بود، نشان داد.