ناصر کاظم خانلو - استادیار دانشگاه پیام نور همدان
شراره خوشحال طولازدهی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکزی

شاهنامه فردوسی بزرگ ترین اثر حماسی در زبان فارسی است که مفاهیم و باورهای اسطورهای و تاریخی در آن تجلی مییابد. یکی از موضوعات مهم در این اثر مساله شر و تقابل آن با خیر است که تحت تاثیر باورها و مفاهیم ثنوی ایران باستان است. ثنویت ، بخش جدایی ناپذیر از اندیشه ی ایرانی است . در آموزه های ثنوی، آفرینش عالم مینوی و گیتی، به واسطه ی دو آفریدگار خیر و شر روی داده است. اهورا ، خالق عالم نور و روشنی است و اهریمن، خالق عالم تاریکی و شر است. در شاهنامه ی فردوسی، نمادها و تعابیر گوناگونی برای معرفی اهریمن و نیروهای اهریمنی به کار برده شده است؛ به عبارتی صحیح تر، از مجموع نمادها و تعابیر گوناگون مرتبط با اهریمن، برخی به صورت حقیقی خود وارد شاهنامه گردیده و برخی صرفاً با ویژگی خاص اهریمن که ویرانگری است؛ نظیر رذایل اخلاقی که دیر زمانی پیش، خود از ابعاد اهریمن یا یاران او به شمار می رفته اند

اهریمن، شاهنامه، فردوسی ، نمادهای اهریمن، افراسیاب