محمد نهتانی - استادیار گروه مهندسی آبخیزداری دانشگاه زابل
مصطفی عبدی - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری دانشگاه زابل
رضوان رضوانی نیا - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری دانشگاه زابل
مهدی علیزاده جهان آبادی - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری دانشگاه زابل

هدف کلی پژوهش توصیفی- همبستگی حاضر، بررسی عوامل اجتماعی، زراعی و اقتصادی مؤثر بر مدیریت مشارکت روستائیان حوزه آبخیز هامون هیرمند در طرح های آبخیزداری می باشد. پرسشنامه ابزار جمع آوری اطلاعات می باشد که روایی ظاهری آن توسط پانلی از متخصصان شامل استادان علوم ترویج و آموزش کشاورزی، آبیاری و منابع طبیعی مورد بررسی و اصلاحات لازم صورت گرفت. ضریب پایایی آن نیز با استفاده از نرم افزار SPSS و روش آلفای کرونباخ بین 0/89 تا 0/83 به دست آمد. جامعه آماری تحقیق حاضر را روستائیان ساکن حوزه هامون هیرمند تشکیل می دهند (n=3768) که از این تعداد، 123 نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و در نهایت 118 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت (N=118). نتایج حاصل از آزمون های همبستگی نشان می دهد که بین متغیهای سن، میزان منزلت اجتماعیف میزان مشارکت اجتماعیف میزان نگرش نسبت به مشارکت، میزان نوگرائی، میزان اعتماد به افراد مختلف و میزان تمایل به انجام کارهای جمعی، درآمد زراعی سالانه و درآمد غیر زراعی سالانه با متغیر میزان مشارکت روستائیان در طرح های آبخیزداری رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. در آزمون رگرسیون چندگانه خطی متغیرهای سن، میزان مشارکت اجتماعی، میزان نگرش نسبت به مشارکت، میزان نوگرائی، میزان اعتماد به افراد مختلف و میزان تمایل به انجام کارهای جمعی توانایی تبیین 76/3 درصد از تغییرات میزان مشارکت در طرح های آبخیزداری را دارا می باشند.

مدیریت مشارکتی، حوزه آبخیز، هامون هیرمند