کمال قادری - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
ایمان فاضلی ثانی - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
پروانه محمودی - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

از آن جا که حوزه آبخیز به عنوان پایه و واحد مطالعاتی مدنظر قرار می گیرد. از این رو تأثیرات متقابل ناشی از منابع مختلف در یک حوزه آبخیز، ضرورت پیاده سازی مدل مدیریت سیستمی را در حوزه های آبخیز با هدف بهره وری بهینه از منابع و هماهنگی و حرکت در راستای توسعه پایدار، ایجاب نموده است. فلسفه وجودی مدیریت جامع حوزه های آبخیز یا همان آبخیزداری، رویکرد، جامع، یکپارچه و فراگیر در مدیریت منابع طبیعی می باشد. مقصود و هدف این رویکرد ایجاد یکپارچگی و هماهنگی در مدیریت منابع طبیعی و منابع اجتماعی حوضه ها در قالب برنامه های جامعه محور می باشد. چرا که مدیریت جامع محلی برای اعمال برنامه ها و راهکارهای جمعی و جامعه محور است. لذا برای تضمین موفقیت چنین برنامه هایی منافع مردم و آبخیزنشینان باید به درستی شناخته و مورد توجه قرار گیرند. نتایج بدست آمده بیانگر این مطلب است که حمایت، حفاظت و احیای کلیه منابع طبیعی بالفعل و بالقوه برای بهره برداری سودمند از آنها در طرح ها و برنامه های آبخیزداری در صورت فراهم شدن امکان استمرار بهره برداری اقتصادی و حفظ و بهبود شرایط زیست مناسب برای نسل های حاضر و آینده میسر است. افزودن بر این، ضرورت دارد برای همگرایی و هم سویی مناسب برنامه های آبخیزداری و پیامدهای مرتبط ناشی از آنها در پهنه آبخیزهای تحت تیمار با اصول، مفاهیم و اهداف توسعه پایدار از جامعیت دادن به اهداف و تلفیق برنامه های آبخیزداری به عنوان راهکارهای کاربردی استفاده شود. در توسعه پایدار، اصل بر این است که منابع طبیعی به گونه ای محافظت شوند که نسل های آینده دست کم بتوانند به اندازه نسل کنونی از آن بهره مند گردند.

حوزه ابخیز، توسعه پایدار، منابع طبیعی، مدیریت جامع حوزه های آبخیز