ابراهیم امیدوار - استادیار گروه مهندسی مرتع و آبخیزداری، دانشگاه کاشان
عطاالله کاویان - دانشیار گروه مهندسی آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

نفوذ یک فرایند کلیدی در چرخه آب می باشد زیرا این فرایند رابطه بین آب سطحی و زیرزمینی را کنترل می نماید. فاکتورهای زیادی وجود دارد که میزان نفوذ را تحت تأثیر قرار می دهند. یکی از آنها فعالیت های مورد انجام در کاربری های مختلف اراضی می باشد که می تواند با توجه به نوع اقدامات استفاده از اراضی، میزان نفوذ را بهبود و یا کاهش دهد. هدف از این تحقیق بررسی تدثیر کاربری اراضی روی فرایند نفوذ در یک حوضه با سه نوع کاربری جنگل، اراضی باغی و اراضی زراعی می باشد. به منظور بررسی وضعیت نفوذپذیری در منطقه مورد مطالعه به صورت تصادفی تعداد 27 نقطه در کاربری های مختلف انتخاب و در هر نقطه آزمایش نفوذ سنجی به روش استوانه ای مضاعف انجام پذیرفت. در ادامه پس از ترسیم منحنی های نفوذ مشاهداتی فاکتورهای مختلف نفوذ شامل حداکثر شدت نفوذ، نفوذ تجمعی در 60 دقیقه، هدایت هیدرولیکی اشباع و پتانسیل مکش در جبهه رطوبتی از این منحنی ها برای هر نقطه استخراج و میانگین هرکدام از فاکتورها در کاربری های مختلف از طریق روش مدل خطی عمومی (GLM) و آزمون دانکن به لحاظ آامری مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی نتایج حاصل از منحنی های مشاهداتی نفوذ و همچنین مقایسه میانگین در مورد پارامترهای مختلف نفوذ در این پزوهش نشان داد ک به طور کلی کاربری جنگل از نظر معیارهای مختلف نفوذ در وضعیت به مراتب بالاتری نسبت به دو کاربری دیگر می باشد. بعد از آن کاربری باغ به صورت حدواسط بین کاربری جنگل و اراضی زراعی بوده و در انتها نیز کاربری زارعی دارای وضعیت نامساعدی از لحاظ نفوذ می باشد.

سرعت نفوذ، هدایت هیدرولیکی، استوانه مضاعف، آزمون GLM، حوضه داراب کلا