محمد حسین جوکار - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس
ماشالله خامه چیان - استاد زمین شناسی مهندسی دانشگاه تربیت مدرس
محمدرضا نیکو دل - استاد زمین شناسی مهندسی دانشگاه تربیت مدرس

خاک های واگرا، خاک های ریزدانه رسی هستند که در اثر تماس با آب شسته شده و دره ها و شکاف های عمیقی در سطح از خود به جای می گذارند و معمولاً مقدار کاتیون سدیم بالایی دارند. پتانسیل واگرایی در یک خاک معین بستگی به عوامل متعددی از جمله نوع کانی های رسی، میزان pH مواد آلی، دما، درصد رطوبت نوع و غلظت یون های موجود در مایع منفذی خاک و خصوصیات مایع فرسایش دهنده دارد. پتروشیمی مسجدسلیمان در سی کیلومتری شهرستان مسجدسلیمان بر روی سازند گچساران در حال احداث می باشد. پس از مشاهده صحرایی اشکال فرسایشی شبیه خاک های واگرا در ساختگاه مورد نظر مشاهده گردید که پس از انجام آزمایش های واگرایی خاک شامل آزمایش کرامپ، هیدرومتری دوگانه و پین هول میزان واگرایی ضعیف ارزیابی گردید. پس از انجام آزمایش های فیزیکی واگرایی، آزمایش های شیمیایی بر روی نمونه ها انجام شد و معیارهای شیمیایی واگرایی شرارد ، رحیمی و دلفی و بازرگان و اسمعیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

واگرایی، پتروشیمی مسجدسلیمان، سازند گچساران، معیارهای شیمیایی