محمد کسایی فرد - دانشجوی کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز
عاطفه تاجیک - دانشجوی کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز

انجام تمرینات مقاومتی یک روش مفید جهت جلوگیری از آتروفی ، افزایش حجم و قدرت عضلانی است. کالج طب ورزشی آمریکا ) ACSM ( انجام تمرینات مقاومتی با شدت مساوی و بالاتر از ۷۰ درصد 1-RM جهت افزایش اندازه و قدرت عضلانی را پیشنهاد کرده است ؛ اما این شدت تمرین به دلیل فشاری که به مفاصل و سیستم قلبی وارد می کند برای همه افراد قابل اجرا نیست. به همین دلیل در دهه اخیر تمرینات مقاومتی همراه با کاهش جریان خون برای افرادی که نمی توانند تمرینات با شدت بالا را انجام دهند،رایج شده است) 1(. انجام تمرینات مقاومتی همراه با کاهش جریان خون به صورت انقباض ایزومتریک سبب فشار کمتری بر مفاصل می شود.تمرینات انسداد عروقی یا کاآتسو تمرینات جدیدی هستند که در شرایط محدود کردن جریان خون به عضلات اجرا می گردد. این نوع تمرین برای اولین با توسط ژاپنی ها طراحی و در دسترس عموم قرار گرفت. پس ازآن چندین تحقیق به برسی تأثیر تمرینات مقاومتی همراه با انسداد عروق بر هایپرتروفی عضلات اسکلتی، افزایش قدرت و همچنین پاسخ های عصبی، غدد درون ریز و قلبی و عروقی پرداختند. تمرینات کاآتسو مختص تمرینات مقاومتی نبوده و مطالعات متعددی درزمینه تأثیر تمرینات هوازی همراه با انسداد عروقی بر ظرفیت هوازی، قدرت و حجم عضلات اسکلتی صورت گرفته است. نو بودن تمرینات کاآتسو در این است که با صرف زمان کمتر و شدت پایین تمرینی می توان عملکرد ورزشکاران را ارتقا داد. از یک کش یا باند محدودکننده که بر روی بالاترین قسمت عضو تمرینی استفاده می شود تا جریان خون به عضله فعال کاهش یابد. مسدود شدن بازگشت وریدی، باعث ایجاد حوضچه خونی وریدی اطراف عضله درگیرمی شود(۲). بنابراین تحقیقی که به بررسی تأثیر تمرین مقاومتی همراه با کاهش جریان خون بر عملکرد عضلانی بپردازد می تواند اطلاعات سودمندی برای افراد جهت استفاده مناسب از این تمرینات فراهم کند. ضروری به نظر می رسد تا به وسیله نتایج این تحقیق پیشنهاد شود که کسانیکه هدفشان افزایش قدرت یا هایپرتروفی عضلانی است ولی به دلایلی قادر به استفاده از وزنه های سنگین نیستند، می توانند از تمرین مقاومتی همراه با کاهش جریان خون استفاده کنند .روش تحقیق: بدین منظور 21 مرد غیر فعال به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند و سپس بصورت تصادفی به سهگروه 7 نفری( تمرین مقاومتی سنتی ، گروه تمرین مقاومتی با محدودیت جریان خون و کنترل تفکیک شدند. گروه های تجربی به مدت 4 هفته تحت مداخله تمرینات کاتسو و سنتی قرار گرفتند.مداخله گروه محدودیت جران خون بدین شکل بود که ابتدا یک ران بند فشاری طراحی شد که در قسمت فوقانی هر دو پا بسته میشد. تمرین در هفته اول میزان انسداد در پایین تنه 160 میلی متر جیوه بود . هفته ای 20 میلی متر جیوه به فشار انسدادس افزایش یافت. و در هفته چهارم فشار انسداد به 220 میلی متر جیوه رسید (1). برای بررسی فرضیه های پژوهش از آزمون تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد. بحث و نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که تمرینات با محدودیت جریان خون به نسبت تمرینات مقاومتی سنتی موجب تغییر معناداری در میزان قدرت عضلانی پایین تنه و حجم ران در افراد غیر ورزشکار و بدنساز مبتدی می شود. همچنین دیگر یافته های پژوهش حاضر نسان داد که بین گروه های تمرینای محدودین جریان خون و سنتی با گروه کنترل در میران افزایش هورمون های رشد و تستسترون تفاوت معناداری وجود دارد) p<0.05 (. ولی این تفاوت بین گروه تمرین مقاومتی سنتی و محدودیت جریان خون مشاهده نشد p>0.05 این یافته ها با نتایج کاخک و همکاران، یاسودا و همکاران 2012 متناقض است (2,3). در تحقیق کاخک و همکاران 1390 تمرینات مقاومتی با انسداد عروق با شدت کم اثری مشابه تمرینات مقاومتی سنتی شدید بر قدرت عضلانی، استقامت عضلانی و توان انفجاری عضلات پا در دختران جوان دارد (3) شاید دلیل این تناتقض به دلیل نوع آزمودنی ها و تعداد هفته ها باشد. سازوکار تمرینات انسدادی به طور دقیق شناسایی نشده است، اما ساز کار احتمالی برای تمرین مقاومتی با شدت کم همراه با انسداد، 1( افزایش ترشح هورمون رشد به واسطه تجمع متابولیت ها مثل لاکتات و یون هیدروژن درون عضله فعال 3( عوامل رشد موضعی و مسیرهای سیگنالی درون سلولی 2( فراخوانی ) Reqruitment ( بیشتر تارهای تند انقباض در شرایط هایپوکسی می باشد. در تمرین با شدت کم به همراه کاهش جریان خون به دلیل کمبود خون در عضله و درنتیجه کمبود اکسیژن در دسترس، فشار متابولیکی افزایش یافته و آوران های III و IV را تحریک می کنند که این تحریک باعث مهار یا کاهش فعالیت واحدهای حرکتی ST و به کارگیری بیشتر واحدهایی حرکتی FT می شود، درنتیجه تکیه بر عضلات نوع II و متابولیسم غیر هوازی بیشتر می شود که این درگیری بیشتر تارهای عضلانی نوع II باعث پاسخ هایی هورمونی شدیدتر، افزایش فشار مکانیکی و افزایش انباشت متابولیت ها گردد. افزایش انباشت متابولیت ها به نوبه خود باعث تحریک تولید فاکتورهای رشد محیطی و موضعی می گردد و .) درنتیجه همانندسازی و ترجمه پروتئین ها افزایش می یابد؛ که سبب رشد و هایپرتروفی عضلانی می شود) 4

تمرینات با محدودیت جریان خون، قدرت، هورمون رشد، تستسترون