محمدرضا عبدی
اسماعیل کشکولیان

پژوهش حاضر به بررسی و تبیین چالش های حقوقی استرداد مجرمین متواری از کشور ایران، شناسایی موانع استرداد و ارائه راهکارهای برون رفت از این موانع با تاکید برنقش سازمان بین المللی پلیس جنایی( اینترپل) می پردازد. این تحقیق نوعی تحقیق کاربردی و توسعه ای است و گستره زمانی 51 ساله یعنی از سال 1339 که قانون استرداد مجرمین در کشور ما به تصویب رسید را در بر میگیرد در طول فواصل تحقیق سعی شده ضمن بررسی مبسوط موضوع استرداد به صورت اجمالی به علل و عوامل مختلف عدم توفیق جمهوری اسلامی ایران در استرداد برخی از مجرمین فراری ،از زوایای مختلف مخصوصا چالش های حقوقی و موانع قانونی پرداخته شود. موانع استرداد مجرمین به دو بخش داخلی و بین المللی قابل تقسیم هستند. در بخش ملی ،مسایل کیفری و سیاسی ،از جمله موانع استرداد مجرمین بین کشور ما و سایر دول می باشد اما در کنار این عوامل می توان به میزان تخصیص قضات،حذف نهاد مرور زمان ،تغییرات قضایی و.. نیز اشاده کرد. در بخش چالش های جهانی استرداد مجرمین می توان از مصونیت مقامت مهم دولتی، حقوق بشر ،کنوانسیونهای بین المللی و منطقه ای و... نام برد که این عوامل (ملی و بین المللی) در فصول مختلف این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. برای برون رفت از موانع استرداد مجرمین هم از جنبه داخلی و هم از جنبه بین المللی در کنار اقداماتی مانند بازنگری مجدد در قانون داخلی ،،موزش تخصصی قضات ،توسعه روابط سیاسی با کشورهای دیگر می بایست به نقش و جایگاه سازمان بین المللی پلیس جنایی (اینترپل) در زمینه تبادل اطلاعات ،جلب و دستگیری متهمان،مظنونان و مرتکبان جرایم بین المللی و همچنین در به وجود آوردن امکان همکاری کشورها در استرداد مجرمین توجه ویژه داشت.

استرداد مجرمین، پلیس بین الملل، معاهدات بین المللی، حقوق بین الملل