اسکندر گردمردی جعفرآباد
مهری باقری میشنی

مواد زاید خطرناک،موادی هستند،جامد یا مایع که بعلت کمّیت و کیفیت فیزیکی، شیمیایی و یا بیولوژیکی میتوانند باعث افزایش مرگ و میر یا بیماریهای حاد شوند. بیمارستان‌ها، آزمایشگاه ها و مراکز تحقیقات پزشکی بدلیل تولید مواد زاید عفونی و پاتولوژیکی زائدات دارویی ، زایدات رادیواکتیو ، مواد زاید شیمیایی و بعضا ظروف مستعمل تحت فشار هستند، از منابع عمده زباله های خطرناک در شهرها از نوع زائدات بیولژیکی محسوب می‌شوند. همه روزه مقادیر قابل ملاحظه ای از این مواد در مراکز مزبور تولید شده که رهایی از پیامدهای سوء آنها نیازمند اعمال مدیریتی صحیح است. انتخاب مناسبترین شیوه مدیریتی در تمامی مراحل جمع آوری، حمل و نقل و دفع، خواهد توانست آثار منفی ناخواسته بر محیط را برطرف سازد. این پژوهش با هدف لزوم حمل و نقل اصولی پسماند بیمارستانی، آنرا پیش نیاز مدیریت صحیح دانسته و به بررسی شیوه های حمل و نقل زباله های تولیدی در مراکز بهداشتی و درمانی شهر بجنورد از مبدا تا محل دفع می پردازد.روش مطالعه به صورت بررسی میدانی و شواهد عینی در طول یکسال کاری ضمن مرور منابع و مطالعه کتابخانه ای همراه با تکمیل پرسشنامه از مسئولین ، تهیه عکس و مصورسازی از وضعیت حمل و نقل و بسته بندی پسماندبیمارستانی مراکز مورد نظر صورت گرفته است. بیمارستانهای امام علی ، تامین اجتماعی، امام رضا و زایشگاه بنت الهدی بعنوان مراکز عمده تولید پسماندهای بیمارستانی بجنورد، مورد توجه واقع شدند . با نظر به آنکه سرنوشت زباله های بیمارستانی بسته به نوع متفاوت است، بحث حمل و نقل نیز متفاوت مطرح خواهد شد. در زایشگاه بنت الهدی، جنینهای مرده با وانت به گورستان حمل میگردند و جفت ها پس از بسته بندی با گاریهای فلزی دستی جهت دفن به چاههایی با پوشش آهکی منتقل میشوند، سطلهای شاپ سیف و سایر مواد عفونی نیز پس از بسته بندی در نایلونهایی با وزن متوسط 4 کیلوگرم با وانت روباز مذکور به زباله سوز حمل میگردند. در سایر مراکز مزبور، مواد عفونی پس از تفکیک در مبدا و بسته بندی در کیسه های نایلونی ، توزین و سوزانده یا اتوکلاو خواهند شد. خاکستر حاصله و مواد اتوکلاو شده ، مجددا بسته بندی و بهمراه زباله های عادی با کامیونهای حمل زباله شهرداری ، به سایت زباله شهر بجنورد ، انتقال داده خواهند شد. آموزش کارکنان، بسته بندی در کیسه های نایلونی با رنگهای متفاوت و علائم هشدار دهنده، حمل و نقل با وانت های مسقف و ایزوله ، استفاده از مخازن 100و120 لیتری درب دار ، راهبردی مناسب است که همخوان با فناوریهای نوین در حمل و نقل مواد زائد خطرناک مشابه بوده و کمترین آثار سوء محیط زیستی را در بر خواهد داشت.

جرمهای پاتوژن ، ظروف شارپ سیف ، زباله سوز