صفورا کرمی - دانشجوی کارشناسی ارشدمهندسی منابع آب دانشگاه تبریز
منیر شیرزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور دانشگاه تبریز

سیل همه ساله موجب تخریب ساختار اجتماعی و ساختار مالی، جانی فراوان می گردد. درایران به دلیل وسعت زیاد، اقلیم متعدد، تراکم زمانی و مکانی بارش ها در اکثر حوضه های آبریز، همه ساله شاهد سیلاب های عظیمی در بیشتر مناطق کشور می باشیم. از ویژگی های اصلی حوضه آبریز پستی، بلندی و نفوذپذیری می باشد. این دو ویژگی از عواملم موثر برایجاد رواناب وسیل می باشد. نمایه های پستی و بلندی حوضه شامل سطح،شیب، الگوی رودخانه ای و نمایه نفوذپذیری شامل توان جذب آب به داخل خاک و ذخیره رطوبت درآن است. منطقه مورد مطالعه به دلیل داشتن اقلیمی نیمه خشک و کوهستانی و درنتیجه تغییر پذیری بالای بارش، ازجمله مناطقی است که درمعرض سیلاب های مخرب قرار دارد. از انجایی که عوامل مختلف اقلیمی ازجمله: مساحت حوضه، نوع خاک و پوشش گیاهی در کنترل رواناب نهایی موثراند با بررسی همزمان نقش همه عوامل کنترل کننده در حوضه آبریز و تلفیق منطقی آنها در محیط GIS امکان برآوردمقادیر رواناب فعلی و حتی پیش بینی سناریوهای آتی به صورت علمی میسر گشته است در مطالعه حاضر براساس روش سازمان حفاظت خاک آمریکا(SCS) برای تعین ارتفاع رواناب از نقشه های شماره منحنی(CN) و نقشه خطوط همباران استفاده گردید. سپس بامدل سازی و نوشتن فرمول های مرتبط در نقشه پهنه بندی ارتفاع رواناب و سیل خیزی منطقه تهیه گردید. برای این منظور از داده های سالانه اقلیمی و هیدرولوژیکی دو ایستگاه اهرچای، حاجیلار استفاده شدبا بررسی همبستگی بین این داده ها و دبی رودخانه اهرچای پارامترهای موثر بر سیلاب تعیین شد.

سیل،پیش بینی، CS ،GISحوضه آبریز اهرچایCN