بررسی تغییرات زمانی آبشستگی جتهای ترکیبی و منفرد

در سدها تخلیه جریان اضافی ناشی از سیلابها بوسیله سرریز ها انجام می شود با توجه به انرژی جنبشی زیاد جریان در انتهای سرریز از پرتاب کننده جامی بعنوان سازه مستهلک کننده انرژی استفاده می شود.همچنین تخلیه کننده تحتانی نیز یکی از سازه های مهم سدها بوده که وظیفه کنترل دبی و یا تخلیه مخزن و رسوبات آن و انحراف دبی مازاد سیلاب را بعهده دارد.بررسی پدیدهآبشستگی در پائین دست این دو سازه هیدرولیکی از مسائل مهم در علم هیدرولیک بشمار می رود. مدل سرریز دریچه دار با پرتاب کننده جامی و تخلیه کننده تحتانی با مقیاس 1/60 ساخته شد و در آزمایشگاه موسسه تحقیقات آب ایران نصب گردید. در این تحقیق با استفاده از مطالعات آزمایشگاهی حفره آبشستگی و رسوب پائین دست ناشی از جتهای عبوری با عملکرد همزمان ازپرتاب کننده جامی و تخلیه کننده تحتانی در زمانهای مختلف اندازه گیری شد و نتایج با جت عبوری از پرتاب کننده جامی بصورت منفرد در همان زمانها مقایسه گردید.آزمایشات نشان می دهد که مقدار آبشستگی در جتها با عملکرد همزمان کمتر از جت منفرد بوده و بیشترین مقدار آبشستگی در دو حالت جت منفرد و ترکیبی در دقایق اولیه آزمایش رخ می دهد و بعد از آن آبشستگی ثابت باقی می ماند.

Keywords:

آبشستگی , جتهای با عملکرد همزمان , تغییرات زمانی آبشستگی , پرتاب کننده جامی , تخلیه کننده تحتانی