مسعود اسدی حبیب
سید حسین هاشمی

آلاینده‌های خطرناک هوا مهم ترین نوع آلاینده‌ها محسوب می‌گردند؛ زیرا تنفس آن برای انسان‌ها و موجودات زنده سطح زمین اجتناب‌ناپذیر است. بسیاری از‌ این آلاینده‌ها ماهیتی گازی داشته و یا به صورت مایعات فرار یافت می‌شوند؛ اما تعدادی از آنها نیز جامد بوده و به صورت ذرات معلق قادر هستند که تا مدت‌ها در جو بمانند. در حال حاضر ‌این نوع مواد کاربردهای بسیاری در صنایع و زندگی روزمره دارند؛ که علاوه بر خطر انفجار برخی از آنها، نگهداری، بارگیری و حمل نامناسب می‌تواند سبب انتشار‌ این مواد خطرناک در هوا گردد و زندگی افرادی که در محدوده غلظت بالا قراردارند را تهدید نماید. ‌این مواد آثار زیانباری از جمله انواع سرطان، اختلالات مادرزادی در نوزادان، اختلالات تنفسی، آسیب عصبی، اختلال در تولید مثل و بسیاری دیگر از بیماری‌ها و آسیب‌ها را به دنبال دارند. برخی دیگر از‌این مواد قادر هستند که جوامع زیستی و زنجیره‌های غذائی را تهدید نمایند که مهم‌ترین آنها موادی هستند که خاصیت ماندگاری بالائی داشته و بسیار دیر از جو خارج می‌شوند. ‌این مقاله به بررسی اثرات ‌این مواد بر سلامت و محیط‌زیست پرداخته و با دسته‌بندی آثار و منابع آنها میزان خطر هر دسته را روشن می‌سازد. همچنین نحوه محاسبه ریسک ‌این مواد برای سلامتی انسان طبق روابط تجربی بیان شده و در نهایت عدم ‌اطمینان محاسبات ریسک در کاربردهای عملی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

آلاینده خطرناک، هوا، ریسک، سلامت