نظریه معنادرمانی فرانکل : نقد و بررسی محدودیت های کاربردی آن در روان درمانی بومی ایرانی اسلامی

نظریه ی وجود گرایی «ویکتورفرانکل» که به نظریه «معنادرمانی» معروف است، اثر بخشی ویژه ای در حوزه های نظری و کاربردی روان درمانی داشته است. هر چند که این نظریه در حال حاضر در عرصه های مختلف روانشناسی بالینی و توانبخشی، آموزش وپرورش، مشاوره اعتیاد، ازدواج و مراقبت از سلامتی کاربرد داشته و تدریس می شود اما هیچگاه پژوهشی در ارتباط با توافق و انطباق پذیری یا تضاد این نظریه با فرهنگ بومی وایرانی- اسلامی، صورت نگرفته است از این جهت پژوهش حاضر که از نوع توصیفی وتحلیلی انجام شده، اقدامی نوین در این زمینه می باشد. پژوهش حاضر درصدد است تانظریه مذکور را در ابتدا از دیدگاه روانشناسی غربی و سپس از نگاه درون دینی و فرهنگیمورد نقد و بررسی قرار دهد آنگاه با استناد به پژوهش های مختلف در سطح ملی و بینالمللی و همچنین مرور متون دینی (آیات و روایات اسلامی) نقاط قوت و ضعف آن را درارتباط با ماهیت انسان و کمال انسانی تبیین نماید . نتایج این پژوهش نشان می دهد کهبخش هایی از این نظریه مورد تایید مکتب اسلام نیست. همچنین پژوهش های انجام شدهدر جوامع لیبرال نیز محدودیت ها و ایراداتی در کاربرد این نظریه بیان کردند. البته این بهمعنای رد کامل نظریه نیست. چرا که در اکثر موارد با فرهنگ و دین ما اشتراکاتی دارد ولیهرگز هم عرض با آن نیست، امتیاز خاصی که قرآن کریم برای کمال بشریت ذکر کرده، درهیچ نظریه ی بشری نیامده و آن عبارت است از امکان دستیابی به کمال مطلق و ضرورتآن به منظور نیل به آرامش حقیقی و سعادت نهایی.

Keywords:

معنادرمانی , نقد و محدودیت , مکتب اسلام , روان درمانی بومی ایرانی