ملیسا دولتی مهر - کارشناس ارشد مهندسی معماری، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی سرعین و مشکین شهر.ایران
بهزاد بدل زاده نوین - کارشناس ارشد مهندسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، هریس، ایران

توجه به اهمیت حفظ اخلاق در تمام قشر جامعه، در حیطه ی معماری نیز بکار گیریمفاهیم اخلاقی در این رشته ضرورت پیدا می کند. معماری گذشته ی ایران، دارای بسیاری ازموارد و مفاهیم اخلاقی می باشد که قابل توجه است. به همین سبب وجود اخلاق در معماریامروزه می تواند باعث ارتقاء کیفیت معماری و هویت بخشی به بناهای ساخته شده شود. هدف پژوهش حاضر تحلیل و بررسی مفاهیم اخلاقی موجود در معماری مسکونی دوره ی قاجار در شهراردبیل می باشد. این نوشتار، به معرفی مفاهیم اخلاقی در معماری مسکونی، و موارد بکار رفته ازاین مفاهیم در بناهای مسکونی دوره ی قاجار اردبیل می پردازد. مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، و اطلاعات آن بصورت کتابخانه ای و پیمایشی تهیه شده است؛ برای انجام این تحقیق به بررسیمعماری خانه های قاجاری اردبیل (هشت مورد 8) که ثبت سازمان میراث فرهنگی می باشد،پرداخته شده، و مفاهیم اخلاقی در هر کدام شناسایی شده است. نتایج حاصل، نحوه ی استفادهمفاهیمی از جمله فرهنگ و اخلاق را در معماری نمایان کرده و با توجه به امار بررسی، 87.50درصد مربوط به مشارکت و احترام بوده سپس مفاهیم دیگر بترتیب از این مفاهیم بهره جستهاند. حفظ موارد اخلاق در ساخت بنا از اهمیت ویژه ای برخورادر بوده، چنانچه مشاهده می شودکه تا 50 % مفاهیم در بناها مورد توجه بوده است. بنابراین از لحاظ رعات اخلاق اجتماعی وشرعی حقوق شخصی و حقوق بیگانگان در معماری مسکونی به خوبی در این بنا ها مشاهده می شود.

مفاهیم اخلاقی، معماری مسکونی، خانه های قاجاریه، معماری مسکونی اردبیل