میترا بهرامی - کارشناس ارشد آموزش بهداشت، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان،سنندج،ایران
پروانه تیموری - دانشیار، دکتری آموزش بهداشت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
افشین بهرامی - کارشناس بیوتکنولوژی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
عرفان فراضی - پزشک عمومی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج،ایران

زمینه و هدف: سرطان های پستان و دهانه رحم شایع ترین بدخیمی و مهمترین عامل مرگ ناشی از سرطاندر زنان است. آزمونهای غربالگری مبنای تشخیص زودرس هستند. این مطالعه با هدف بررسی میزان انجامرفتارهای غربالگری و عوامل موثر بر آن در سرطان های پستان و دهانه رحم انجام شد.روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی بر روی جمعیت هدف 250 زن بالای 20 سالمراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان سنندج در سال 1393 که با روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات براساس پرسشنامه محقق ساخته بود که پایایی آنتوسط آزمون مورد تایید قرار گرفت (آلفا کرونباخ 0/85). داده ها پس از جمع آوری توسط نرم افزار spssv16 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین سنی افراد شرکت کننده در مطالعه 36 سال بود. تعداد 207 نفر (82/8%) از شرکت کنندگان متاهل و 65 نفر (26%) دارای تحصیلات دیپلم و 196 نفر(78/4%) خانه دار بودند. نتایج نشان داد که تنها 13/6%، 4/8%، 9/6%، 7/2% از شرکت کنندگان به صورت مرتب به ترتیب خودآزمایی پستان، مراجعه به پزشک، ماموگرافی و پاپ اسمیر انجام می دادند. مهمترین عوامل تاثیرگذار بر انجام آزمون هایغربالگری سن، سطح تحصیلات، شغل، وضعیت تاهل و سابقه مشکل و سابقه وجود سرطان در خانواده بود( p<0/05 ).نتیجه گیری: انجام آزمون های غربالگری در جامعه مورد پژوهش کمتر از حد مورد انتظار بود. لذا با توجهبه عوامل تاثیرگذار بر انجام این آزمون ها لزوم توجه بیشتر به برنامه های ارتقا دهنده این رفتارها وجود دارد.

غربالگری، سرطان پستان، سرطان دهانه رحم