اسماعیل نصرآبادی - دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه فرهنگیان، دانشکده طباطبایی، سبزوار، ایران

واکاوی تغ ییرات ویژگی های بارش روزانه در برنامه ریزی منابع آب و الگوهای کشت اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش، تغ ییرات برازند هترین توزیع فراوانی و فراسنج های آن در طی زمان بررسی م یشود. به این منظور از داده های بارش روزانه شبکه بندی شده پایگاه داده بارش آفرودیت خاورمیانه به ابعاد 25 / 0 25 / 0 درجه طول / عرض جغرافیایی استفاده شده است. داده های بارش روزانه این پایگاه داده در محدوده ایران طی دوره 1/ 1/ 1330 تا 29 / 12 / 1385 معادل 20453 روز خورشیدی به کمک نرم افزار Grads استخراج گردید. برای ردیابی تغ ییرات در طی زمان، داده ها به دو دوره 28 ساله تقسیم شد. داده های بارش دوره نخست از 1/ 1/ 1330 تا 29 / 12 / 1357 در یک آرایه به ابعاد 10226×2491 و داده های دوره دوم از 1/ 1/ 1358 تا1385/12/29 در یک آرایه به ابعاد 10227×2491 ردیف ها تعداد روز و ستون ها تعداد یاخته قرار داده شد. برای شناسایی برازند هترین توزیع روزهای بارشی، از آزمون نیکویی برازش کلموگروف- اسمیرنف استفاده شد. با برنامه نویسی در محیط نرم افزار Matlab توابع توزیع تیپ نرمال و گاما بر تک تک یاخته های با بارش برازش داده شد. تابع نظری توزیع گامای دو فراسنجی و نمایی توانسته اند شرایط آماری لازم آزمون نیکویی برازش در سطح اعتماد 95 % را به عنوان برازند هترین توزیع در هر دو دوره احراز نمایند. تغ ییرات گسترده زمانی و مکانی در توزیع بارش به عنوان یکی از مؤلفه های ردیابی تغ ییر اقلیم تأیید نم یشود. محاسبه فراسنج های برازند هترین توزیع با روش گشتاور خطی حکایت از تغ ییرات جزئی در الگوی پراکندگی فضایی این فراسنج ها دارد. اما این تغ ییرات از الگوی خاصی پیروی نم یکند. نگاشت تغ ییر فراسنج انحراف معیار نشان م یدهد در بخش وسیعی از ایران مرکزی و غرب کشور در دهه های اخیر اعتماد به بارش کاهش یافته است

آزمون کلموگراف- اسمیرنف، گشتاور خطی، فراسن جهای توزیع فراوانی، آفرودیت، ایران