شمس الملوک جلال منش - مربی دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پزشکی تهران، تهران، ایران
فاطمه زرگرانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پزشکی تهران، تهران، ایران

مقدمه: خستگی و اختلالات خواب دو علامتی هستند که اکثر بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس MS) ( آن را تجربه می کنند ومی تواند بر روی فعالیت های روزانه شخص اثر گذار باشد. هدف از این مطالعه تعیین اثر تکنیک آرام سازی پیشرونده عضلانیبر روی خستگی و اختلالات خواب ناشی از ) MS ( است. روش کار: این مطالعه نیمهتجربی به صورت تک گروهی قبل و پس از مداخله انجام شد و 76 بیمار مبتلا به (MS) طی 6 هفته تحت مداخله آرام سازی عضلانی قرار گرفتند. ابزار تحقیق در این مطالعه شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، برگه ثبت آرام سازی عضلانی و پرسشنامه سنجش شدت خستگی و پرسشنامه بررسی کیفیت خواب پترزبورگ بود. برای بررسی داده هااز آمار توصیفی، آزمون ویلکاکسون و آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شدنتیجه نهایی: یافته هاى این پژوهش نشان داد که مداخله آرام سازی عضلانی می تواند به نحو موثرى کیفیت خواب را افزایش دهد. همچنین این مطالعه نشان داد شدت خستگی در بیماران ) MS ( پس از مداخله آرام سازی عضلانی به صورت موثری کاهش می یابد

اختلالات خواب ، استراحت ماهیچه ، خستگی ، مولتیپل اسکلروزیس