نگرشی بر هوش هیجانی: اصول، مفاهیم و مدیریت آن با رویکرد اسلامی

هوش به عنوان یکی از مباحث اصلی و مهم روان شناسی، کیفیتی قابل رؤیت واحساس شدنی نیست بلکه یک صفت فرضی و یک مفهوم انتزاعی و مجرد است و آنچه مورد مطالعه قرار می گیرد خود هوش نیست، بلکه مجموعهاستعدادها، حافظه، دقت، یادگیری، ادراک و... است که در آن اثر دارد و این صفت از فردی به فرد دیگر فرق میکند. هیجانها بخش اعظمی از زندگی را در بر میگیرند. حضور مستقیم و غیرمستقیم هیجانها را میتوان در استدلال و عقلانیت مشاهده کرد. بیاعتنایی به هیجانها، عدم مدیریت آنها و مسامحه در بیان آنها میتواند هزینههای گزافی را برای انسان درپی داشته باشد. پژوهشهای نوین نشان میدهند که فقدان هوش هیجانی میتواند آثار مخربی را در زمینههای فردی و اجتماعی ایجاد کند و برعکس، تقویت آن، زمینهساز موفقیتهای بزرگ خواهد بود. هدف این مقالهبازنگری در مفهوم هوش هیجانی، اصول و مدیریت آن بر اساس دیدگاه اسلام است. هوش هیجانی توسط دانشمندان، فلاسفه و روانشناسان متعددی تعریف و بازنگری شده است. اما اسلام نگاه ویژه ای به هوش هیجانی داشته و آن را به نحو قابل توجهی بررسی و تعریف کرده است. در این مقاله مفاهیم و جایگاه هوش هیجانی بیان و سپس با تدبر در آیات قرآن، سیره ائمه و معصومین برخی از مولفه های هوش هیجانی بیان می شود