عباس دریجانی - دانشجو کارشناسی ارشد حقوق بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد بم

مطابق با ماده 23 کنوانسیون چهارم ژئو 1949 راجع به حمایت از افراد غیر نظامی در زمان جنگ، هر دولت متعاهد به محموله های دارو ولوازم بهداری که منحصرا برای سکنه غیر نظامی دولت متعاهد دیگر حتی دشمن فرستاده شود ازادی عبور می دهد. همچنین دولت متعاهد به هرگونه محموله خواربار ضروری، پوشاک و مواد مقوی مخصوص کودکان کمتر از پانزده سال و زنان باردار اجازه عبور خواهد داد. بنابراین دولتها مکلف هستند که بدون هیج مانع تراشی و بهانه ای اجازه رسیدن مواد ضروری از جمله مواد دارویی و غذایی به غیر نظامیان دشمن را بدهند. پروتکل اول الحاقی راجع به مخاصمات مسلحانه بین المللی 1977 نیز به تقویت این موضع پرداخت. مواد 69 و 70 پروتکل تعهدات جدیدی را برای دولتها نسبت به اجازه و تسهیل عبور محموله های امدادی وضع کردند. بدین صورت که پروتکل اول نه مانند ماده 23 کنوانسیون چهارم ژئو برای افرادی خاص بلکه همه سکنه غیر نظامی را در سرزمین اشغالی یا سرزمنی در کنترل یکی از طرفهای مخاصمه تحت حمایت قرار می دهد با توجه به این موضوع در اوایل سال 2009 اسرائیل بعد از جنگ غزه اقدام به محاصره غزه نمود. بعد از این واقعه کاروان آزادی غزه در ماه می 2010 با هدف شکستن محاصره دریایی غزه و کمک رسانی به ساکنان غزه راهی غزه شد که در آبهای بین المللی نزدیک غزه مورد یورش نظامیان اسرائیل قرار گرفت. دبیر کل سازمان ملل نیز کمیته حقیقت یابی به سرپرستی پالمر تشکیل داد مقامات اسرائیلی معتقدند که یک وضعیت مخاصمه مسلحانه بین اسرائیل و حماس وجود دارد و بنابراین قوانین جنگی دارایی حاکم بوده است و حمله به کشتی مرمره را قانونی دانسته آن را با امینت و صلح خود برابر می دانند حتی با در نظر گرفتن قانونی بودن حمله عدم رعایت حقوق بشر دوستانه توسط کمیته حقیقت یاب محرز شدهاست.

حقوق بشر دوستانه، محاصره دریایی، مخاصمات مسلحانه بین المللی، حقوق دریا