اکبر رحیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، واحد هیدج، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
پریسا احدی - استادیار، گروه معماری، واحد هیدج، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
زهره ترابی - استادیار، گروه معماری، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

امروزه توجه به نوع محیط و مکان های آموزشی در بسیاری از کشورهای جهان دارای اهمیت بالایی است. به همین دلیل توجه به محیط های آموزشی از مقولاتی است که در چند سال اخیر تبدیل به یکی از دغدغه های ذهنی متخصصان تعلیم و تربیت و متخصصان معماری در کشور ما شده است .شاید این جمله از الیوت آیزنر استاد رشته مطالعات برنامه درسی و هنر دانشگاه استانفورد را بتوان نشانگر اهمیت این مطلب دانست که گفته است: به نظر من، آینده مملکت ما در گرو نوع مکانی است که برای رشد و پرورش فرزندان مان تدارک می بینیم. نخستین گرایش ها برای تحول در الگوی معماری و فضاهای آموزشی در اواسط قرن نوزدهم میلادی و همزمان با طرح دیدگاه های نوین در مورد روش های آموزشی و آرایش کلاس های درس مطرح گردید. بررسی سیر اتفاقات و جریان های تاریخی متعدد روی داده در این بازه زمانی و تعاملات و تقابلات روی داده میان ایران و غرب در این مقاله نمی گنجد لذا تنها به تحلیل تحولات آموزش و پرورش در اینجا بسنده می کنیم .هرچند استحکام محیط آموزش و پرورش سنتی که از پس قرن ها تجربه به سطح بالایی از انسجام و تکامل رسیده بود، .حتی پس از ورود برنامه جدید آموزشی کماکان از خود پایداری نشان می داد. همچون مدرسه دارالفنون، اما واقعیت این بود که این دو با هم سازگاری نداشتند و انتقال دانش جدید لزوما می بایست در محیط آموزشی خاص خود صورت پذیرد. لذا سایر مدارس به جز چند استثنا به یک باره به الگوی معماری جدید روی آوردند و بدین ترتیب بریدگی و گسستگی در تاریخ مدارس ایران به وجود آمد.

محیط آموزشی، مدارس سنتی، مدارس معاصر، یادگیری پایدار، تعلیم