سارا کبیریان مقدم - کارشناس ارشد طراحی شهری، دانشگاه تهران - پردیس هنرهای زیبا

امروزه نقش عرصه های عمومی در پاسخ به نیاز ارتباطات چهره به چهره انسان ها با یکدیگر برکسی پوشیده نیست،، به طوری که برخی از روانشناسان به این نکته اذعان دارند که پاره ای از مشکلات روانی انسان امروزی مانند افسردگی و اضطراب ناشی از گسستگی پیوند میان انسان ها با یکدیگر و با طبیعت است. از طرفی، نوع ارتباطی که حرکت پیاده در شهر ایجاد می کند، چه در بین افراد و چه با محیط طبیعی و مصنوع اطرافش، در غنای فرهنگی و اجتماعی زندگی شهری تاثیری چشمگیر دارد و به هویت بخشی فضا کمک می کند. بنابراین امروزه در آستانه هزاره سوم، بیش از پیش بر توسعه عرصه های عمومی شهری و بویژه طراحی مکان هایی پایدار، زیست پذیر و سرزنده تاکید می گردد. چرا که سلطه بی قید و شرط خودروها بر شهر علاوه بر افول زیبایی شناسی در عرصه های عمومی سبب گسستگی فضایی و عدم ارتباط مناسب و ایمن میان فضاهای شهری و بی رونق شدن هرچه بیشتر این فضا گردیده است. بنابراین پیش بینی می شود که ایجاد فضاهای پیاده امن و جذاب و سازماندگی فعالیت های متنوع می تواند سبب حضور فعال مردم و به تبع آن افزایش سرزندگی شهری گردد. بدین منظور با انتخاب خیابان حافظ شیراز به عنوان نمونه موردی که به لحاظ برخورداری از عناصر شاخص فرهنگی و تاریخی غنی و در عین حال از سرزندگی کافی برخوردار نمی باشد، به اثبات فرضیات پژوهش پرداخته شد، به گونه ای که با استفاده از مطالعات میدانی که شامل برداشت های میدانی، مصاحبه، تهیه عکس، کروکی و نقشه بوده به جمع آوری اطلاعات، طبقه بندی و تجزیه و تحلیلداده ها در قالب جدول S.W.O.T پرداخته شد و با کمک مطالعات اسنادی از قبیل کتب، مجلات یا مقالات و سایت های اینترنتی معتبر و مطالعات تحلیلی - تطبیقی، نتایج حاصل از بررسی مفاهیم و نظریات مرتبط به ارائه مدلی انجامید که مولفه های تاثیرگذار بر سرزندگی قلمرو پیاده که هدف پژوهش می باشد را معرفی می نماید. در نهایت، پیشنهاداتی در قالب یادداشت های تصویری ارائه گردید که امید است به ارتقای کیفیات محیطی منطبق بر توسعه پایدار بیانجامد.

سرزندگی، قلمرو پیاده، طراحی شهری ، کیفی، محیط