حمزه غلامعلی زاده - استادیار و عضو هیأت علمی گروه معماری دانشگاه گیلان
سید محمد سقراطی - دانشجوی دکترای معماری دانشگاه آزاد اسلامی رشت و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی فومن و شفت

تصاویر ذهنی محصول تعامل انسان و محیط بوده و مجموعه آگاهی های ذهنی فرد از محیط را شامل می شود. این تصاویر، نقطه آغازین هرگونه تحلیل در زمینه روابط متقابل انسان و محیط محسوب می گردد (Polic, 2005, p. 28) . نقشه های شناختی، مفاهیم نظری و ابزار روش شناختی مهمی هستند که توسط آنها، امکان کسب اطلاعات از تصورات ذهنی مردم نسبت به محیط میسر می گردد. انسان براساس وجوه فرهنگی و اجتماعی خود، محیط را مورد ادراک و شناخت قرار داده و برای پاسخ به تمایلات خویش به آن رجوع می کند. بعضی از محیط ها ممکن است به تمایلات نهفته یا ناخودآگاهی که با قابلیت های ویژه ای از محیط بروز میکنند؛ پاسخ گویند . این تجربه و شناخت فضایی وی، محصول رابطه متقابل او با محیط است ( دیده بان و همکاران, 1392 , ص. 38 ). ساختار نقشه های شناختی و قابلیت داده های تجربی و معنایی موجود در آن، امکان دستیابی معماران و طراحان محیط را به ظرفیت های قابل اعتنا و کیفیت های غنی تری از معماری محیط های انسانی فراهم ساخته و بر این اساس ایشان قادر خواهند بود در تولید الگوهای مشارکتی با مردم، انعطاف پذیری لازم را در افزایش حس مکان و ویژگی های برجسته آن به نمایش بگذارند.

محیط ساخته شده، تصویر ذهنی، طرح واره ذهنی، نقشه شناختی، رفتار فضایی