فرشته شفیعی - کارشناسی ارشد مهندسی اکتشاف نفت، دانشکده مهندسی نفت دانشگاه صنعتی امیرکبیر
بهنام آمنا - کارشناسی ارشد مهندسی حفاری نفت، دانشکده مهندسی نفت دانشگاه صنعتی امیرکبیر

شکستگی های مخازن هیدروکربوری عموما در دو گروه طبیعی و القایی قرار می گیرند. شکستگی های طبیعی، ناشی از تنش های محیطی در مراحل قبل از حفاری بوده و تنش های وارده بر دیواره ی چاه در حین حفاری منجر به شکستگی های القایی می شوند. مطالعه ی شکستگی های طبیعی، در شناسایی لایه های مستعد تولید نفت و شکستگی های القایی در جهت یابی تنش های درجا، پایداری دیواره چاه و تعیین مسیر بهینه حفاری حائز اهمیت است. نمودارهای تصویری ریزمقاومت، با تعیین تغییرات مقاومت سازند توسط الکترودهای کوچک خود در طی نمودارگیری و تبدیل این داده ها به طیف های رنگی، تصویری مجازی از دیواره ی چاه ارائه می دهند. نمودار تصویری EMI، دارای 6 بالشتک مستقل و 150 الکترود بوده و به دلیل مستقل بودن بالشتک ها، تنها نمودار تصویری با قابلیت نمایش شکل هندسی چاه می باشد که این مهم در شناسایی شکستگی های القایی و تعیین تنش های منطقه بسیار حائز اهمیت است. در این مطالعه، شکستگی های طبیعی و القایی به وسیله ی نمودار تصویری EMI در یکی از چاه های جنوب غربی ایران، واقع در مخازن گازی دالان و کنگان، عضو گروه دهرم، شناسایی شدند. هم چنین، جهت تنش بیشینه با استفاده از نمودار مذکور در این مطالعه N40E، راستای شمال شرق_جنوب غرب، محاسبه شد که هم جهت با رژیم تنش های جنوب ایران و نشان گر صحت نتایج بدست آمده می باشد.

شکستگی طبیعی، شکستگی القایی، تنش های درجا و نمودار تصویری ریز مقاومت