شهاب الدین فقهی - استادیارگروه زیست فناوری پژوهشگاه ملی ژنتیک و زیست فناوری
عبدالهادی جمشیدی مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی- بیومواد- موسسه آموزش عالی مازیار رویان

جهت گیری های کریستالوگرافی خاص در بسترهای غیر آلی و مینرالها بر واکنش سلول ها به بستر اثر می گذارد. همچنین، چسبندگی سلول ها، پهن شدن و انبوهی آن ها به ساختار اتمی رویه ی کریستالی بستر بستگی دارد. در این مطالعه، با استفاده از سلول های استخوان ساز استئوبلاست، تأثیر جهت گیری های بلوری بستر تیتانیومی ایجاد شده در اثر فرایندهای متمایز ساخت نظیر نورد و اکستروژن بر روی زیست سازگاری و زیست فعالی بسترها مورد بررسی قرار گرفت. پس از تعیین جهت گیری غالب هر یک از نمونه ها بوسیله پراش اشعه ایکس و بررسی آزمون زاویه تماس آب، چسبندگی، تکثیر، و ریخت شناسی سلول های استئوبلاست بر روی سطح نمونه های تیتانیومی با ساختار بلوری متفاوت مطالعه گردید. همچنین میزان زیست فعالی نمونه ها بوسیله تست غوطه وری در محلول SBF بررسی گردید. میزان آبدوستی سطح نمونه میله ای به میزان قابل توجهی بیشتر از نمونه صفحه ای می باشد. چسبندگی و تکثیر سلول های استخوانی بر روی نمونه های تیتانیومی میله ای با جهت گیری غالب (0002) در مقایسه با نمونه های صفحه ای با جهت گیری(13-01) به طور معنی داری افزایش نشان می دهد. بررسی تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی سلول های مذکور بر روی سطوح تیتانیومی مختلف نیز در راستای نتایج چسبندگی و تکثیر سلول ها، تفاوت هایی در چگالی و ریخت شناسی آنها نشان داد. . با غوطه وری نمونه های تیتانیومی متفاوت در محلول SBF در دمای 37 درجه سانتی گراد، نمونه های تیتانیومی میله ای پتانسیل بیشتری برای تشکیل هیدروکسی آپاتیت بر روی سطح از خود نشان دادند. نتایج فوق برزیست سازگاری و سازگاری برتر نمونه های تیتانیومی میله ای در مقایسه با نمونه های تیتانیومی صفحه ای دلالت دارد که این امر می تواند منجر به تثبیت زودهنگام ایمپلنت در بدن و برقراری ارتباط مستقیم بین ایمپلنت و بافت استخوانی گردد

بسترهای تیتانیومی، فرایند ساخت، جهت گیری بلوری، سلول های استئوبلاست، زیست سازگاری، زیست فعالی