عرفان در شاهنامه

مطالعه درعناصرسازنده هراثرادبی وکشف قوانین حاکم برآن،مارادرشناخت ساختارهای درونی متن وتعیین عناصرسازنده آن یاری میدهد.یکی ازعناصرسازنده هراثردرونمایه ومحتوای آن است.اندیشه های حاکم برکل شاهنامه حاکی ازبی اعتباری دنیا،بی حاصلی رنجآدمیان،بسنده کردن به خدا،تسلیم همه سویه دربرابرجهان وجهان آفرین،گردن نهادن به جبر،مرگ وپوچی،ناپایداری کارجهان،فرمانرواییتقدیر،تضاد،ابهام درکارجهان وشومی پژوهش درآن،جاودانگی مرگ،خواری ثروت و........همه نشانگرعرفانی بودن آن است وشاهنامه مشحونازداستانهایی است که فردوسی برای بیان مقاصدعرفانی واخلاقی خودازآنهابه استادی هرچه تمامتربهره گرفته است.غالبا اینتصوروجودداردکه شاهنامه با عرفان مناسبتی ندارد.دراین مقاله بانگاهی به شاهنامه فردوسی ازدیددرونمایه ومحتوا،به بررسی داستان هاییازشاهنامه پرداخته می شودکه رگه هایی ناپیداوظریف ازتفکرات عرفانی رامی توان درآنهاپیداکردوبسیاری ازآنهامی توانندحامل مفاهیمرایج درادب رسمی عرفانی باشندوشاهنامه ازاین منظربزرگترین اثرعرفانی است که برعرفان وتصوف ایران تاثیری بسزاداشته است.که اینتاثیروانعکاس پیام فردوسی محدود و محصور به فارسی زبانان نیست بلکه در پهنه معرفت انسانی،تمامی سخنوران جهان ازبیانات ویسودفراوان گرفته وشاهنامه رابه زبانهای مختلفی ترجمه کرده اند.

Keywords:

شاهنامه , فردوسی , عرفان