سحر پاک نهاد - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری واحد علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران دانشجوی کارشناسی ارشد معماری واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
مجیر جلیلیان - گروه معماری، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

با توجه به تغییر نوع زندگی در گذشته و حال، باید به دنبال راهی باشیم که انسانها را دوباره با محیط ها و فضاهای جمعی و نیز روحیه ی شهرنشینی آشتی دهیم. این کار تنها با شناخت کامل ساخت های قدیم ، نحوه ی ارتباط و تعامل و از طرفی نوع فضای فیزیکی شناخته شده در قدیم امکان پذیر می باشد. بافت قدیم شهرها که اغلب در برگیرنده ی آثار و مجموعه های با ارزش تاریخی می باشد و زمانی محل رفت وآمد و بستری برای تعاملات اجتماعی بوده، امروز به ورطه فراموشی سپرده شده است. این امر سبب شده که اغلب این مکان ها در زمره ی بافت های فرسوده قرار گرفته و در خطر نابودی باشند. اگرچه آثار تاریخی ،خود به تنهایی بهترین نشانه ی هویت و فرهنگ شهری محسوب می شوند، اما همجواری این آثار با فضای شهری نامناسب و بی هویت سبب شده تا این آثار بیش از پیش مورد تهدید قرار گیرند که از جمله می توان نتایج آن به بحران بی هویتی فضاهای معماری و شهری اشاره کرد. مداخلات نامناسب در بافت های تاریخی و متعاقباً تغییر در درک احساسات کاربران از مکان، به حس تعلق و دلبستگی به مکان خدشه وارد کرده است.ایجاد مکان های عمومی و تقویت حس مکان می تواند تعامل افراد مختلف جامعه با یکدیگر را به همراه داشته باشد و در نتیجه از تضادها و برخوردهای غیر اصولی جلوگیری کند.حس تعلق خاطر مکانی بر مشارکت و سرمایه اجتماعی تأثیر می گذارد و متغیر های کالبدی محیطی و اجتماعی بر این حس تاثیر گذار و به نوعی سازنده ی این حس است. این مقاله سعی بر آن دارد با بررسی جایگاه فضای عمومی در افزایش هویت مکانی در محله های شهری راهکارهایی ارائه نماید تا با مطلوب شدن فضای محله های شهری و تقویت حس تعلق خاطر شهروندان گامی در جهت توسعه پایدار فضاهای شهری برداشته شود. تأکید این مقاله بر روی مفهوم حس هویت مکان و اهمیت فضاهای عمومی در راستای نیل به این مفهوم در محله است.

شهروندان ، حس تعلق خاطر ، محلات شهری ، فضای شهری، فضای عمومی، هویت مکانی