سیداکبر ساداتی - دانشجوی کارشناسی ارشدعلوم خاک ومدرس دانشگاه

برنج درگذرزمانی بسته به جا ومکان – فرهنگ وتمدن منطقه، نامهای مختلفی به خود گرفته است .از اینرو،برنج یکی از مهمترین غلات جهان کهمنحصراً یک کالای استراتژیک به حساب می آید، که حدود 92 درصد آن در آسیا تولید میشود. برنج گیاهی است که در بین غلات پس از گندم درسطح بسیار وسیعی از زمین های زراعی کشورهای مختلف جهان کشت میشود سطح زیر کشت برنج در دنیا کمتر از گندم ولی مقداربهره وری حاصلآن تقریباً برابر گندم است . به همین دلیل برای به فعلیت درآوردن این منابع مهم ، بنده اثرنقش آفرینی یکی ازعناصرمفید را که جامعه هدف (کشاورزانمنطقه ساری)، ونظایر بامشکل کاهش باروری زمین روبرو بودند،جهت این مهم انتخاب نموده که به شرح زیرخلاصه می گردد:این طرح تحقیقی به صورت آزمایشی با 6 تیمار و 5 تکرار، به صورت بلوک های کاملاً تصادفی درمزرعه ای واقع درمنطقه ضلع شمال شرقی شهرستانساری، (روستای سمسکنده)، به اجرادرآمده است .درابتدا،برنج موردهدف،درخزانه کاملاًکنترل (جعبه ای)عمل آوری شده وپس ازآن به زمین تحتآزمایش، نشاکاری گردیده است.درزمان تعیین شده اضافه نمودن کودحاوی سیلیس صورت پذیرفت.ودرنهایت اطلاعات جمع آوری شده دراین طرحتحقیقی توسط نرم افزاراکسل و SAS تحلیل گردید. دراین طرح تحقیقی مشخص شده است که با افزایش کودحاوی سیلیس، اگرچه اثرعنصرسیلیسبرروی جامعه هدف بسیارمعنی داربوده،ولی مهمترین تاثیراستراتژیکی آن برروی پنجه افزایی،عملکرد دانه،وزن هزاردانه،ورس برنج وسایر شاخص هایمورد بررسی بسیارمعنی دار درسطح 5% و 1% نشان داده است. باافزایش تعداد پنجه بارور همبستگی مثبت و معنیداری با تعداد برگ درساقه، عملکردکاه، طول دانه، عرض دانه، وزن هزاردانه، درصد سیلیس در برگ، درصد سیلیس درساقه،بیوماس، درصدپروتئین، درصد فسفر و میانگین طول خوشهداشته و افزایش هم نشان داده است. با افزایش تعداد پنجه بارور همبستگی منفی و معنیداری با درصد ورس، درصدنشاسته،میانگین ارتفاع بوتهوشاخص برداشت داشته که دراین راستا هم درتحقیق فوق کاهش نشان داده است.این طرح پژوهشی برای اولین بار درمنطقه هدف (مازندران – ساری)به اجرا درآمده وبرای سایر مناطق کشور به دلیل عدم اطلاعات کافی دربین جامعه هدف کاربرد فراوانی دارد.

طرح پژوهشی - عناصرمفید- کالای استراتژیک – برنج افزایی - عملکرد مفید