نیلوفر نوروزی - دانشجوی مقطع دکتری، گروه اکولوژی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و عضوباشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، ایران

رشد روزافزون جمعیت جهان، گسترش شهرها و اتمام بخش قابل توجهی از منابع غیرقابل احیاء مانند نفت، پیش از پیش مساله مدیریت جامع و یکپارچه منابع آب و بهره برداری از آن را به عنوان یک منبع پایدار، در سطح بین المللی مطرح ساخته است. بر اساس مطالعات موجود، بار آلودگی رودخانه های ایران نیز به علت تخلیه فاضلاب های گوناگون در سالهای اخیر افزایش پیدا کرده و جز در برخی موارد، مطالعات دقیقی که وضعیت کیفی منابع آبی را مشخص کند، صورت نگرفته است. در این بین، مدل های کیفی آب به علت آسان نمودن محاسبات و دقت بالا، تاثیر بسزایی در بهبود روند ارزیابی، پایش و ارزیابی توان خودپالایی اکوسیستم های آبی دارند.، از این رو در مطالعه حاضر تلاش گردید که توضیحاتی در مورد مهمترین مدل های مورد استفاده در این زمینه که شامل: روش ساده شده برای تخلیه کننده های متعدد (تهیه شده برای زمانی که پروژه با کمبود اطلاعات مواجه است)، برنامه شبیه سازی هیدرولوژیکی – فورترن (شبیه سازی پیوسته هیدرولوژی حوضه آبخیز و کیفیت آب را برای آلاینده های متعارف و سمی آلی انجام می دهد)، CE-QUAL - RIV1 (مدل کیفی یک بعدی و تمام دینامیک رودخانه ها است)، RIVMOD (مدل عددی، هیدرودینامیکی و انتقال رسوب در رودخانه ها است که توزیع طولی جریان و غلظت رسوب را در یک بعد در امتداد رودخانه در طول زمان توصیف می کند)، سامانه BASINS (سامانه تحلیل زیست محیطی چند منظوره است که برای مطالعات حوضه ای کیفیت آب به منظور بهبود ارزیابی و تجمع منابع آلاینده نقطه ای و غیرنقطه ای تهیه شده است)، CE-QUAl-W2 (یک مدل عددی، دو بعدی هیدرودینامیک کیفیت آب است) و مدل QUAL2K (مدل یک بعدی است که رودخانه را در طول خود از نظر کیفی شبیه سازی می کند)، می باشند، ارائه گردد.

مدلسازی کیفی، پایش کیفی، ارزیابی توان خودپالایی، اکوسیستمهای آبی