شیما میرچی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
کریم سلیمانی - استاد گروه آبخیزداری،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمود حبیب نژاد - استاد گروه آبخیزداری ،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

امروزه توسعه شهری و گسترش فعالیتهای انسانی در مناطق مختلف حوضه خزری باعث تغییر کاربری اراضی گردیده و تاثیر نامطلوبی بر هیدرولوژی منطقه شهری میگذارد و موجب تشدید سیلابها، افزایش آلودگی، ضریب رواناب و کاهش تغدیه سفرههای آب زیرزمینی می گردد. در کنار این مسائل نداشتن برنامهی مناسب توسعهی شهری و ساخت و سازهای بیرویه و ناهمگون موجب تخریب هر چه بیشتر زمین های حاصل خیز و فشار بیشتر بر محیط زیست میشود. امروزه جهت بررسی میزان تخریب محیط زیست، حجم رواناب، سیلاب و نیز آلودگی منابع آب و همچنین آنالیز اثر بلندمدت تعادل هیدرولوژیکی از مدلهای مختلفی همچون L-THIA استفاده میشود. این مدل برآوردی از تغییرات رواناب و آلودگی منابع غیرنقطهای حاصل از تغییر کاربری زمین ازگذشته بوده و به عنوان معیاری از اثرات بلندمدت توسعه شهر جهت پیش بینی شرایط هیدرولوژیکی منطقه محسوب می شود. هدف از این پژوهش بررسی اثر تغییرات کاربری اراضی بر رفتار هیدرولوژیکی در شهر پربارش بابلسر در بازه زمانی 30 ساله ست. این شهر با مساحت 1770 هکتاری، در سه دهه اخیر علاوه بر رشد جمعیت با نرخ افزایش 2% با تغییر کاربری قابل ملاحظهای مواجه بوده است که افزایش جمعیت و ویلاسازی در آن، علاوه بر بهم زدن تعادل آبخیزهای طبیعی و به تبع آن تغییر و نوسان در آبهای ورودی به رودخانه ها، خطر سیل را در هر بارندگی نسبتا شدید به ما گوشزد می کند. نتایج شبیه سازی رواناب برای این کاربری در شهر بابلسر با استفاده از مدل L-THIA بیانگر افزایش 30 درصدی حجم رواناب می باشد که نشان دهنده افزایش حجم رواناب نسبت به دوره مطالعاتی 1981- 2000 بوده است که علت را می توان درافزایش میزان توسعه در دوره پیش بینی شده - نسبت به دوره قبل دانست.

تغییر کاربری اراضی، شهر سازی، رواناب سطحی، مدل L-THIA،بابلسر