سیده فاطمه مهدوی سعید آبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی، ترویج و آموزش کشاورزی.
حسینعلی شیبانی - دکتری پاتولوژی گیاهی
کامبیز اسپهبدی - دکتری منابع طبیعی گرایش اصلاح نژاد درختان

تحقیق حاضر به بررسی ارزیابی موفقیت اعضاء تعاونی های جنگل نشین در حفاظت و بهره برداری جنگلهای تحت مدیریت – مطالعه موردی در حوزه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران -ساری پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی و همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل 1959 نفر از اعضاء تعاونی جنگل نشین می باشد که در شرکت های تعاونی جنگل نشینان کارسنگ رود، کولا، آذر رود، ولوپی، نقیب ده -مزده در زمینه جنگلداری فعالیت می نمایند و در همین راستا جمعیت مورد مطالعه بر اساس جدول مورگان و به روش تصادفی طبقه ای 283 نفر برآورده شده است. برای جمع آوری اطلاعات از دو روش عمده یعنی روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. در روش میدانی با استفاده از پرسشنامه، از نقطه نظرات و پیشنهادهای استاتید گروه ترویج کشاورزی و منابع طبیعی، محققان و کارشناسان استفاده گردید و اعتبار پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برابر 0/88محاسبه شد. تحلیل داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS 18 و با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) و آزمون دانکن(تست جداسازی) انجام گرفته است انجام شد. نتایج نشان می دهد که موفقیت تعاونی های جنگل نشین مورد مطالعه در حفاظت از جنگلها متوسط بوده است. همچنین بررسی ها نشان می دهد که نقش مدیریت فعلی تعاونی ها در بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی جنگل نشینان و همچنین تاثیر نقش آفرینی اعضاء در مدیریت تعاونی ها، کم و خیلی کم بوده است. بر اساس نتایج این تحقیق میزان آگاهی اعضاء تعاونی ها جنگل نشینان، از اهمیت جنگل و منابع طبیعی، در سطح بالایی قرار داشت اما در مقابل، میزان آگاهی اعضاء تعاونی های جنگل نشینان، از اهمیت و نقش تعاونی ها کم و خیلی کم بوده است. از دید اعضاء تعاونی های جنگل نشین مورد مطالعه فقدان مدیریت صحیح و عدم بکارگیری جنگل نشینان در مدیریت منابع جنگلی، مهمترین مشکلات این تعاونی ها بشمار می روند. به منظور افزایش بازدهی اقتصادی شرکت های تعاونی، اعضاء ضرورت فعال سازی خدمات جنبی را زیاد و خیلی زیاد ارزیابی نمودند. در مجموع اعضاء تعاونی های جنگل نشین رضایتمندی از عملکرد تعاونی ها را متوسط ارزیابی نمودند. بر اساس نتایج، نتایج ضریب همبستگی پیرسون، عوامل فردی (سن، تحصیلات و سابقه عضویت) اعضاء تعاونی بر رضایتمندی از عملکرد تعاونی ها تاثیر گذار نیست اما در برخی نگرش های آنان تاثیرگذار است. نتایج این پژوهش راهکارهایی را در خصوص بهبود وضعیت تعاونی های جنگل نشین ارائه می نماید.

جنگل، جنگل نشینان، تعاونی جنگل نشین، اعضاء، موفقیت ؛ مدیریت، حفاظت و بهره برداری