حسن ستاری ساربانقلی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانشکده هنر و معماری، گروه معماری، تبریز، ایران

گردشگری که در حال حاضر از آن به عنوان صنعت گردشگری در جهان نام برده می شود؛ از بزرگترین موتورهای محرکه اقتصادی پایدار جوامع در هزاره سوم به شمار میرود. از سوی دیگر تضمین و توجه به عوامل فرهنگی برای پایداری و استواری و نیز تداوم این مولفه در عین حفظ آداب و رسوم و عقاید یک جامعه در دوران معاصر امری است که پیش از پیش بر آن تاکید می گردد. استفاده هوشمندانه از مدلهایی نظیر مدل تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها یا SWOT با قابلیت تحلیل و بررسی عمیقتر راهبردهای فرهنگی توسعه گردشگری را برای کشور ایران مهیا می سازد. هدف پژوهش ارائه راهبردهایی فرهنگی برای بهبود و ارتقا وضعیت گردشگری در کشور با بهره گیری از مدل سوات می باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها به شیوه SWOT به ارائه راهبردها در جهت توسعه پتانسیل های فرهنگ گردشگری در کشور پرداخته است. فرهنگ گردشگری در کشور، می تواند با تحلیل متناسب با مدل سوات در هر منطقه از کشور و در شهرها و روستاها به عامل توسعه درون زا تبدیل شود که در نهایت شکوفایی مناطق زیستی و در نهایت کل کشور را در برخواهد داشت. از طرفی تحقیق حاضر لزوم نیاز به برنامه ریزی جامع برای بازنمایی نقاط قوت، تقویت فرصت و مقابله با تهدیدات و ضعف های توسعه فرهنگ گردشگری را ضرورت می بخشد. مقاله حاضر کاربرد مدل الگوی سوات را در حیطه گردشگری ایران بیان میدارد و به طور مفروض به بیان مولفه های چهارگانه، راهبردهای دفاع، راهبردهای انطباقی، راهبردهای اقتضایی و راهبردهای تهاجمی؛ به همراه نمونه های تحلیلی از نقاط قوت و نقاط ضعف و فرصتها و تهدیدهای وضعیت گردشگری ایران می پردازد. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر 24 راهبرد ارائه شده است که از آن میان تعداد 14 راهبرد به عنوان راهبردهای برتر ارائه شده است. نتایج حاصل از تحقیق می تواند برای توسعه فرهنگی صنعت گردشگری در کشور مفید واقع شود.

راهبرد فرهنگی، گردشگری، فرهنگ گردشگری، مدل SWOT، راهبرد، ایران