محمدحسین فتحی - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تبریز،ایران
محمدعلی خلیجی - کارشناس ارشد مهندسی شهرسازی ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تبریز،ایران

آنچه که امروزه بیشتر مورد پسند جوامع گردشگری به ویژه گردشگران خارجی می باشد، ابنیه تاریخی و معماری منحصر بفرد به کار رفته در آن می باشد، که سالانه حجم انبوهی از گردشگران را از سراسر دنیا راهی کشورهایی با هویت اصیل و دارای آثار تاریخی و باستانی رهسپار می سازد. بدین لحاظ کشور ایران بدلیل قدمت تاریخی و هویت اصیل ایرانی مورد توجه بسیاری از کانون های گردشگری جهان قرار دارد. و شهر تاریخی تبریز با دارا بودن بسیاری از آثار تاریخی از این قائده مستثنی نیست. ژئوتوریسم می توان رهیافتی جدید در ابقای میراث های تاریخی، طبیعی و اکولوژیک دانست که با افزایش علاقه ی عمومی نسبت به حفاظت از پدیده های محیطی، زمینه ساز توسعه ی پیشرفت این مناطق را فراهم می سازد. علم ژئوتوریسم دلبستگی افراد بومی را به محیط زندگی شان بیشتر کرده، اقتصادهای کوچک محلی را فعال و ایده های جدیدی را پیش روی افراد بازدید کننده ی محلی قرار می دهد. در این مقاله با استفاده از مقایسه دو روش ژئومورفوتوریستی پرالونگ و پریرا ، قابلیت های گردشگری برخی از ابنیه های تاریخی شهر تبریز مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که هر دو روش ابعاد متنوعی از توانمندی های ابنیه های تاریخی را مورد سنجش قرار می دهد. در روش پریرا عیار ژئومورفولوژیکی و مدیریتی، و در روش پرالونگ عیارگردشگری و بهره وری مورد ارزیابی قرار گرفته است. مطابق با مطالعات میدانی بر اساس هر دو روش، از میان سایت های سه گانه؛ معماری بازار تاریخی تبریز، میدان ساعت و مسجد کبود، بازار تاریخی تبریز بالاترین امتیاز و میدان ساعت کمترین امتیاز را بدست آوردند. براین اساس هر دو روش دیدگاه جامعی در راستای برنامه ریزی توسعه گردشگری ارائه نمودند.

ژئومورفوسایت، روش پرالونگ، روش پریرا، شهر تبریز