فرنوش پورهاشمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد
عبدالله صدیقیان - استادیار عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد

اقرار ضمنی از حیث شیوه اثبات با اقرار صریح متفاوت است. در اقرار صریح، اثبات به شیوه ی مستقیم گرفته و مفاد اقرار مدلول مطابقی اعلام مقر است. ولی در اقرار ضمنی، شیوه ی اثبات غیرمستقیم بوده و اقرار مدلول التزامی اخبار یا افعال اقرار کننده است. در نتیجه، اقرار ضمنی با قرار گرفتن در حوزه ی ادله ی غیرمستقیم، در کنار امارات واقع شده و این پرسش مطرح می شود که با توجه به این شباهت، اقرار ضمنی دارای ماهیت و آثار ندارد؟ نتیجه ی تحقیق حکایت از این دارد که علیرغم شباهت میان اقرار ضمنی و اماره قضایی از حیث شیوهی اثبات، اقرار ضمنی از لحاظ اعتبار و توان اثباتی و آثار، جز در موارد استثنایی، هم ردیف با اقرار صریح بوده و فراتر از سطح امارات قضایی قرار می گیرد. اقرار ضمنی نیز بر خلاف اقرار مبهم و مجمل، از لحاظ میزان دلالت بر مقصود دارای درجه ای قابل قبول از صراحت و روشنی بوده و در کنار اقرار صریح جزو اقرارهای معتبر و قابل استناد محسوب می شود. مبنای اینکه اقرار حق را برای مقرله اثبات می کند این است که این امر کاملاً عقلی است. مطابق قاعده فقهی اقرار العقلاء علی انفسهم جایز، با اقرار خبر از وجود حقی برای مقرله که در عالم واقع وجود داشته، داده می شود. چون معقول نیست که شخص با داشتن اهلیت، به ضرر خود به دروغ خبر دهد. برخی از پاسخ های سؤالات این پژوهش به شرح ذیل می باشد: - در مقررات کنونی هیچ فرقی در آثار و میزان اعتبار اقرار صریح و ضمنی وجود ندارد. - نمی توان اقرار ضمنی را به سطح اماره ی قضایی فرو کاسته و آن دو را از حیث قدرت اثباتی و آثار در یک مرتبه دانست.

دلیل، اماره قضایی، اقرار، دلالت التزامی، استباط دادرس