فاطمه رادفر - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
زهرا کولیوند - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
محمد پیرمحمدی - عضو هیات علمی دانشگاه لرستان

موضوع اقلیم معماری یکی ازموضوعات بسیار مهم درمطالعات مربوط به نقش عوامل اقلیمی درمورد مسکن و کلاً فضای زندگی است. اثرعوامل اقلیمی برشکلگیری محیط مسکونی از دیرباز معمول بوده ومعماران از گذشته های دور نقش و تأثیر این عوامل رامیدانسته اند ودر ساخت ابنیه بدان توجه داشتهاند. از اینرو باید دادههای اقلیمی، خوداقلیمی وهواشناسی به منظور استفاده از انرژی، در طراحی ساختمان مورد توجه قرار گیرند.صحت و دقت ظرفیت طراحی، بازده طراحی و محاسبات مربوط به انرژی ساختمان، به کیفیت داده ها واطلاعات اقلیمی بستگی دارد. از همین رو به کارگیری دقیق اطلاعات هواشناسی برای به دست آوردن بازده انرژی بیشتر در ساختمان و جلوگیری از هدر رفتن آن، در کشورهای در حال توسعه مانند ایران ضروری است. هدف از این پژوهش تحلیل عنصر مهم اقلیم ی یعنی تابش خورشید درطراحی معماری و تاثیرتابش بهینه و طراحی شده در ساختمان ودر مجموع بررسی میزان سازگاری ساختمان ها با اقلیم منطقه (شهر خرم آباد) می باشد.شهرخرم آباد در 48 درجه طول و 30 درجه عرض جغرافیایی قرار دارد، شهریست معتدل وکوهستانی در ارتفاع 1300 متری از سطح دریا و میزان بهره گیری از انرژی خورشیدی در این منطقه شایان توجه می باشد که این مهم باعث گردید طراحان در برنامه ریزی شهری و معماری برای ساخت بناهای سازگار با محیط به زاویه تابش خورشید توجه داشته باشند . براسا س مشاهدات و تحلیل های انجام گرفته، چنین نتیجه گرفته شد که در گذشته توجه به اثر عوامل اقلیمی بر طراحی و معماری ساختمان درخرم آباد بیشتر ازحال بوده است.درنظر نگرفتن شرایط اقلیمی درطراحی معماری علاوه بر اثرهای متعددی که در روی آسایش و سلامتی جمعیت ساکن در اینگونه مساکن می گذارد، می تواند ازبعد اقتصادی به لحاظ مصرف انرژی و حفظ انرژی های پایان پذیر نیزدرخور توجه باشد.در این مقاله به دنبال بررسی این فرضیه بوده ایم که بافت سنتی شهر خرم آباد با عامل تابش آفتاب هماهنگ بوده است و به این نتیجه رسیدیم که بافت خرم آباد دارای ارتباطی هوشمند با این منبع انرژی می باشد و انرژی خورشیدی با هدایت صحیح به فضاهای معماری در بهره وری بیشتر از انرژی های پاک و صرفه جویی از انرژی می تواند مفید واقع شود و در بافت های با تراکم فشرده این شهر، بهره گیری از نور جنوب خورشید و عمق سایبان مطلوب ساده تر است.روش انجام این پژوهش به صورت تحلیلی تاریخی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات و محاسبات میدانی است.

اقلیم،تابش خورشیدی، انرژی پاک، زاویه تابش، نورطبیعی