بررسی عناصر و نقوش زنان در سنگ مزارات گورستان سفید چاه (شهرستان بهشهر استان مازندران)

نقوش و خطوط بکار رفته در سنگ مزارها، حاوی اطالعات فرهنگی اجتماعی از دوران منقوش شدن آنها می باشد سنگ مزارات روستایی سفید چاه در شهرستان بهشهر یکی از این نمونه گورستان ها می باشد که دارای تنوع فراوانی در شکل و فرم نقوش می باشد. با توجه به پژوهش هایانجام گرفته توسط نگارندگان، حدود یک سوم سنگ مزارات این گورستان، مربوط به زنان است که دارای نقوش شاخصی می باشند و می توان با توجه به آن به اهمیت موقعیت اجتماعی زنان در این منطقه در دوران مختلف پی بردو. با توجه به کاربرد برخی نقوش در سنگ مزارات زنان از جمله شانه دو طرفه، قیچی بسته و گل چهار پر نتایج بدست آمده سوالات و فرضیات تحقیقات نگارندگان در این طرح مشخص نمودند که رابطه ای بین این نقوش با جنسیت متوفقی که زن بوده است وجود دارد در این مقاله ابتدا به بررسی مختصری از موقعیت مکانی و جغرافیایی گورستان سفید چاه بهشهر و انواع سنگ مزارات آن پرداخته و سپس نگاهی گذرا ب موقعیت اجتماعی و تدفین زنان در ایران قبل و پس از اسلام می اندازیم و در ادامه به بررسی انواع نقوش زنانه حجاری شدهدر سنگ مزارات منطقه موردنظر و در نهایت یک دسته بندی این نقوش در جدولی، به نتایج تحلیلی می پردازیم به نتایج تحلیلی می پردازیم روش تحقیق به شیوه توصیفی تحلیل و ابزار گردآوری اطلاعات در این طرح به صورت اسنادی و میدانی بوده است. اهداف 1- بررسی و شناسایی انواع نقوش زنانه در سنگ مزارات با توجه شکل ظاهری محل قرار گرفتن این نقوش در سنگ مزار، تکرار و سایر عناصر بصری 2- تحلیل طرحها، مضامین و معانی بکار رفته در نقوش زنان در فرهنگ و هنر اسلامی و بویژه سنگ مزارات گورستان سفید چاه بهشهر . در این پژوهش کوشش می شود به سوالهای زیر درباره نقوش زنان در گورستان مورد مطالعه پاسخ داده شود. 1- ایا جز نقش شانه و قیچی از دیگر نقوش برای نشان دادن زنان در سنگ مزارات گورستان سفید چاه استفاده شده است؟ 2- ویژگی های و شاخصه اصلی سنگ مزارات زنان در گورستان سفید چاه از نظر نقوش، تزیینات و مفاهیم کدام است؟

Keywords:

سنگ مزار , زن , نقوش زنان , سفید چاه , بهشهر , مازندران