فاطمه محجوبی - دانشجوی کارشناسی ارشد صنایع دستی، دانشگاه هنر تهران
کاظم ابراهیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد هنر اسلامی، دانشگاه کاشان، دانشکده معماری و هنر

نساجی سنتی از متنوع ترین گروه های صنایع دستی بوده و برکبافی از انواع آن به شمار میرود. برک پارچه ای نرم، چسبان، ضخیم ودارای استحکام بالاست که از پشم شتر یا کرک بز بافته شده و برای دوخت جامه های زمستانی مانند کت و قبا استفاده می شود. در گذشتهبرکبافی در استان خراسان جنوبی از رواج خوبی برخوردار بوده، ولی متاسفانه اکنون به علت کمبود و گرانی مواد اولیه، سختی فرآیندآماده سازی و همچنین از کار افتادگی بافندگان قدیمی، کم و بیش از رونق افتاده و نیازمند احیاء دوباره می باشد. پژوهش حاضر بهبررسی چگونگی برکبافی خراسان جنوبی به ویژه شهر مود می پردازد. در این راستا به سوالات زیر پاسخ داده می شود:- نحوه بافت و تهیه مواد اولیه در هنر برکبافی چگونه است؟ چگونه می توان زمینه های احیای این هنر سنتی را فراهم کرد؟ پژوهش حاضر، به روش توصیفی -تحلیلی و گردآوری داده ها با انجام مطالعات میدانی از جمله: عکاسی از نمونه های موجود، مصاحبه و همچنین مطالعات کتابخانه ای صورت پذیرفته. نتایج حاصل از این مقاله نشان می دهد برکبافی در خراسان جنوبی به ویژه شهرستانبشرویه دارای سابقه طولانی بوده و به واسطه استفاده از مواد مرغوب دارای ارزش بسیاری می باشد. اما در حال حاضر به علل مختلف ازجمله کمبود مواد اولیه و سختی فرآوری آنها، از رونق افتاده است، اما میتوان با انجام اقداماتی از قبیل فراهم کردن امکانات و ابزارآلاتکارآمدتر نسبت به گذشته و همچنین آموزش و حمایت سازمانهای مربوطه، از نابودی کامل این هنر صنعت جلوگیری به عمل آورد.

نساجی سنتی، برک بافی، احیاء، صنایع دستی، خراسان جنوبی