افسانه قانی - دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه هنر اصفهان

دستبافته های گلیمی عشایر بختیاری که کلیتی از شکل، تزئین و عملکرد را در خود مستتر دارند، دارای نقش مایه های خاصی هستند که طینسل های متمادی تکامل یافته اند. نقش هایی که به صورت اشکا ی موزون بر بافته های عشلایر بختیاری جان می گیرد، تجلی گاه اندیشه، هنر واحساس انسان ساکن این سرزمین است که با اعتقادات، طبیعت، محیط پیرامون و تصورات ذهنی بافندگان ارتباط تنگاتنگ دارد؛ اما مدت زمانیاست که اینگونه دستبافته ها به دلیل کهولت سن، در قید حیات نبودن بافندگان صاحب تجربه و عدم استقبال قشر جوان رو به فراموشی است؛لذا آگاهی از نقش مایه های دستبافته های گلیمی عشایر بختیاری کمک می نماید که این دستاورد ارزش افزودهای برای شناخت، احیاء و کاربردآن در سایر هنرهای سنتی و بومی داشته باشد. این مقاله که ماحصل مطالعه منابع و مصاحبه حضوری با برخی زنان عشایر بختیاری می باشد،سعی بر پاسخ دادن به این مسئله دارد که شاخص ترین نگاره های دست بافته های گلیمی کدام و معنای بومی آنها چیست؟ ازاین جهت نگاره هایدستبافته های گلیمی در شش گروه قراردادی 1. جانوری 2. نباتی 3. انسانی 4. اعتقادی 5. نمادی و 6. ترکیبی به همراه نمونه های تصویریو با تأکید بر معانی بومی معرفی شد تا گامی در جهت احیای برخی نقش مایه های رو به فرامو شی بردا شته شود. یافته جدید این تحقیق نشانمی دهد عامل طبیعت و اعتقادات بیشترین تأثیرگذاری بر پیدایش نقوش در دستبافته ها را داشته اند. روش تحقیق علاوه بر مطالعات میدانیدرزمینه نقوش دستبافته ها و اعتقادات این قوم، از نوع توصیفی می باشد.

عشایر بختیاری، طبیعت، اعتقادا ، دستبافته های گلیمی، نقوش