زهرا دربندی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، کمیته تحقیقات دانشجویی مازندران

آفت کش ها کاربردهای فراوانی جهت حفاظت محصولات کشاورزی و کنترل ناقلین دارند. کاربرد زیاد آنها و عدم تجزیه پذیری منجر می شود تا مدتی در محیط باقی بمانند که می توانند تهدید جدی برای سلامت انسان و محیط زیست باشند. مطالعه حاضر با هدف مرور باقیمانده آفت کش های کلره و فسفره در منابع آب های سطحی و زیرزمینی انجام شد. در این مطالعه 108 مقاله از طریق جستجوی الکتریکی در پایگاه های گوگل اسکولار، ساینس دایرکت، اسپرینگر با وارد کردن کلید واژه مورد نظر، بدون درنظر گرفتن بازه زمانی خاصی بدست آمد. در نهایت 64 مقاله که در مورد باقیمانده سموم کلره و فسفره در منابع آب سطحی و زیرزمینی بود انتخاب شد. در بین سموم فسفره، بیشترین فراوانی در آبهای سطحی و زیرزمینی به ترتیب مربوط به دیازینون و کلوپریفوس و بیشترین غلظت باقیمانده سم در آب سطحی 105 میکروگرم در لیتر و در آب زیرزمینی 16.24 میکروگرم در لیتر هر دو متعلق به ملاتیون بود. در بین سموم کلره بیشترین فراوانی در آبهای سطحی و زیرزمینی به ترتیب مربوط به HCH و اندوسولفان و بیشترین غلظت باقیمانده سم در منبع سطحی 3.75 میکروگرم در لیتر متعلق به DDT و در منبع زیرزمینی 2.20 میکروگرم در لیتر مربوط به هپتاکلر بود. مرور مطالعات، وجود باقیمانده سم را در منابع سطحی و زیرزمینی تأیید می کند. بعضی از این سموم خاصیت تجمع پذیری بیولوژیکی داشته و از زنجیره ای به زنجیره دیگر منتقل می شود. در صورت عدم کنترل، این آلاینده هایی توانند تهدید جدی برای سلامت مصرف کنندگان به شمار آیند.

آفت کش، سم ارگانو فسفره، سم ارگانوکلره، باقیمانده سموم