بهزاد همتی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی، مرکز تحقیقات مهندسی محیط زیست، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز
اسماعیل فاتحی فر - استاد مهندسی شیمی، مرکز تحقیقات مهندسی محیط زیست، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز
گلسان کاری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی، مرکز تحقیقات مهندسی محیط زیست، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز
حسین کریمیان - رئیس منطقه 1، شرکت پالایش نفت تبریز

روش نوینی که اخیراً در راستای کاهش ضایعات، کاهش اثرات زیست محیطی و افزایش بهره وری مورد توجه قرار گرفته است، روش هزینه یابی جریان مواد (MFCA) است. در بسیاری از سازمان ها و صنایع، کاهش اثرات زیست محیطی، راهبردی هزینه بر تلقی گردیده و اجبار ناشی از مقررات و دستورالعمل های ملی و بین المللی به عنوان نیروی محرکهاجرای آنها شناخته می شوند. برخلاف این دیدگاه، روش MFCA راهبردی را ارائه می نماید که طی آن کاهش اثرات زیست محیطی همراه با سود اقتصادی حاصل می گردد. این روش به عنوان استاندارد ایزو 14051 شناخته شده است. در این مقاله روش MFCA در واحد مراکس شرکت پالایش نفت تبریز اجرا شده است. نتایج حاصل نشان می دهد با استقرار این روش و قیمت گذاری جریان های هدررفت و ضایعات، می توان در خصوص مدیریت بهینه واحد و کاهش هزینه ها گام بزرگی برداشت و هم زمان، اثرات زیست محیطی این واحد را کاهش داد. در این تحقیق قیمت کل هدررفت ها 1942 میلیون ریال بدست آمده است که با انجام راهکارهای مناسب می توان این هزینه را کاهش داد.

؛MFCA، کاهش ضایعات، واحد مراکس، بهینه سازی مصرف انرژی