شکوفه سالاری سرگرو - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه هرمزگان،
پیمان رضائی - استادیار گروه زمین شناسی و پژوهشکده جنگل های حرا، دانشگاه هرمزگان،

سازند گچساران ( میوسن پیشین - میانی ) در نواحی خاوری پهنه زاگرس چین خورده ( پس خشکی بندر عباس )، دارای رخساره های تبخیری، کربناته و مارنی می باشد. این سازند در برش کوه نمکی بندرخمیر با مرز تدریجی بر روی سازند آسماری قرار می گیرد. مرز فوقانى نیز با سازند میشان بصورت ناپیوستگی فرسایشی بوده و توسط افقی ازخاک دیرینه مشخص می گردد که نشان دهنده خروج رسوبات از آب دریا در میوسن میانی است. این افق خاک دیرینه براساس طبقه بندی خاک های دیرینه در رده کلسی سول قرار گرفت. براساس اشکال ماکرومورفولوژی، مطالعه پتروگرافی و داده های کانی شناسی حاصل از آنالیز پراش اشعه ایکس ( XRD )، دو افق کالکریتی و دولوکریتی در این خاک دیرینه تفکیک گردید. افق کالکریتی ندولی در سنگ میزبان مادستونی یافت شده و براساس ویژگی های خود منشا غیر پدوژنیکی دارد. افق دولوکریتی نیز در طی تبخیر پیشرونده آب سطحی و زیر زمینی به صورت افقی سخت توسعه یافته است. ترکیب کانی شناسی نشان دهنده ی برتر بودن مواد برجا ( دولومیت، کلسیت و پالیگورسکیت ) به نسبت دانه های آواری ( کوارتز و میکا ) است که نشان دهنده ی درجه بلوغ بالای این افق خاک دیرینه می باشد. وجود کانی های هالیت و پالیگورسکیت حاکی از شرایط آب و هوایی خشک و نیمه خشک در زمان نهشت این افق خاک دیرینه است.

پتروگرافی، کانی شناسی، خاک دیرینه، سازند گچساران، باختر بندر عباس