اثر کاربرد زیرشکن بر افزایش کمی و کیفی محصول پنبه

تراکم عملی است که در اثر یک نیروی خارجی بر خاک اعمال شده و در نتیجه آن حجم خلل و فرج درشت خاک کاهش یافته و چگالی ظاهری آن افزایش می یابد . مکانیزه شدن کشاورزی و افزایش تعداد تردد در مزارع تحت کشت از عوامل مهم ایجاد تراکم در خاک می باشند . تراکم از طریق کاهش نفوذپذیری خاک ، کاهش درصد خاکدانه های پایدار و کاهش تخلل خاک ، سبب محدودیت هایی برای رشد ریشه ، نفوذ آب و حفظ آب در خاک می شود که در نهایت سبب کاهش عملکرد خواهد شد . به منظور بررسی اثر زیرشکن با ساق C و L شکل در دو زمان بهار و پاییز بر میزان آب مصرفی و خصوصیات کمی و کیفی محصول پنبه ، آزمایشی به مدت دو سال در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم آباد گرگان با بافت خاک سیلتی رسی لوم اجرا گردید . این تحقیق به صورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و به صورت کرت های یکبار خرد شده انجام شد. دو روش اجرای عملیات خاک ورزی (در امتداد و عمود بر ردیف کشت) به کرت های اصلی و انواع مختلف زیرشکن ( با ساقL شکل و با ساق C شکل ) و گاو آهن برگرداندار (به عنوان شاهد) به کرت های فرعی اختصاص یافتند . تیمارهای زیرشکن با ساق L و C شکل در بهار و پاییز هر دو سبب کاهش معنی دار تراکم خاک شدند که این کاهش تراکم برای زیرشکن با ساقه شکل در هر دو آزمایش بیشتر بود . بررسی نتایج عملکرد تیمارهای مختلف نشان داد که هیچ یک از تیمارهای نوع زیرشکن ، روش اجرای زیرشکن و اثر متقابل آنها در بهار سال اول تاثیری بر عملکرد وش پنبه نداشته اند . با این حال تدوام استفاده از زیر شکن در بهار سال دوم اثرات معنی داری بر عملکرد پنبه داشت ، به طوری که استفاده از زیرشکن با ساق C شکل به صورت عمود بر ردیف کشت بر سایر تیمارها برتری عملکرد داشت . همچنین زیرشکن بهاره کارایی بهتری از زیرشکن پاییزه داشت . علی رغم معنی دار نبودن افزایش عملکردها ، از نظر اقتصادی این افزایش عملکرد ، استفاده از زیر شکن را توجیه پذیر می نماید . خصوصیات کیفی الیاف تحت تاثیر معنی دار هیچ یک از تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند.

Keywords:

زیرشکن , تراکم خاک , عملکرد پنبه