پیام محمدیان صبور - کارشناس ارشد مهندسی مکانیزاسیون کشاورزی
ایرج رنجبر - دانشیار گروه مهندسی ماشینهای کشاورزی دانشگاه تبریز
یحیی عجب شیر چی - دانشیار گروه مهندسی ماشینهای کشاورزی دانشگاه تبریز

کلزا از جمله مهم ترین دانه های روغنی می باشد که در چند سال اخیر کشت و تولید آن از روند رو به رشدی برخوردار شده است . با توجه به داده های گردآوری شده از مطالعه میدانی در خصوص نحوه ی انجام عملیات زراعی در مورد این گیاه ، مقادیر انرژی های نهاده و ستانده محاسبه گردیده و شاخص های انرژی در این رابطه ارزیابی شدند . نسبت انرژی 1/03 و بهره خالص انرژی 1486 مگاژول در هکتار بدست آمد. بالاترین سهم از میزان انرژی های نهاده متعلق به آبیاری بوده که 57 درصد از کل انرژی نهاده را به خود اختصاص می دهد . با توجه به بالا بودن درجه مکانیزاسیون عملیات زراعی مختلفی در کشت کلزا ، نهاده انسانی تنها 0/5 درصد از مجموع انرژی ورودی را شامل می شود . یکی از راه های بهینه کردن مصرف انرژی در این محصول با توجه به بالا بودن انرژی آبیاری ، بررسی نیاز آبی گیاه در منطقه با توجه به شرایط و عوامل تاثیر گذار محیطی همچون میزان تبخیر و تعرق ، نوع خاک ، روش آبیاری و .... در کنار سنجش کارآیی سیستم های مختلف آبیاری به صورت جامع می باشد تا در نهایت بدون اثرگذاری منفی بر روی عملکرد ، باعث صرفه جویی بیشتر در این زمینه شود . همچنین با توجه به حساسیت فوق العاده این محصول به ریزش دانه در هنگام برداشت ، اصلاح ساختاری روش های برداشت به منظور حصول شرایطی که در آن تلفات دانه به حداقل خود کاهش یابد ، پیشنهاد می گردد.

بهره وری انرژی ، کلزا ، نسبت انرژی ، نهاده های مکانیزاسیون