زهرا فضلعلی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد سراب
سونیا وثوق - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد سراب

مفهوم پایداری بر نقش متقابل محیط و منابع طبیعی متمرکز می شود .لیکن پایداری تنها محدود به پاره ای نگرانی های زیست اجتماعی نیزاست .توجه ، محیطی نمی باشد بلکه همچنین محدوده ای جدل انگیز و استدلالی است که شامل، جنبه های اقتصادی به پایداری اجتماعی در معماری به خصوص در فضاهای جمعی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است .پایداری اجتماعی در فضاهای عمومی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و مولفه های مختلفی در پایداری آن موثر است .روش تحقیق این مقاله به صورت کتابخانه ای بوده است و ابزار جمع آوری از نوع مقالات چاپ شده در نشریات علمی و کتاب های مربوطه بوده است .در این تحقیق ابتدا توضیحی در مورد جایگاه مسجد و سیر تحول مساجد ارائه می شود و سپس تعریف مختصری از توسعه پایدار، پایداری و به و به ، خصوص پایداری اجتماعی ارائه می شود و سپس مولفه های مهم و موثر در پایداری اجتماعی فضاهای آیینی بیان می گردد بررسی مولفه های پایداری اجتماعی بکارگرفته شده در جمعه مسجد اردبیل می پردازد. نتایج پژوهش حاضر نشان از آن دارد که مولفه هایی از جمله تعاملات اجتماعی، اعتقادات، دلبستگی و تعهد در پایداری اجتماعی فضاهای آیینی موثر است بهره گیری از این مولفه ها و ارائه راهکارهای معماری، این فضاها را از نظر اجتماعی پایدارتر می سازد، و این مولفه ها در جمعه مسجد اردبیل بکارگرفته شده است.

پایداری اجتماعی، مساجد، جمعه مسجد اردبیل