محسن هاشمی - معاون عمران دانشگاه آزاد اسلامی
محمدعلی کرونی - مدیر برنامه ریزی و کنترل پروژه معاونت عمران دانشگاه آزاد اسلامی

موضوع طراحی سیستم های ایمنی برای تونل های طویل مخصوصاً از نوع ریلی، جدا از طراحی پیکره و چند دالانه بودن تونل نیست، یعنی تا وقتی که معلوم نباشد چه نوع سیستم ایمنی باید برای تونل طراحی شود، مشخص کردن پیکره و تعداد دالان های مورد نیاز برای تونل و همچنین چندخطه بودن هر دالان غیر ممکن می باشد، بنابراین در فاز امکان سنجی پروژه احداث تونل، باید سیستم ایمنی مورد نظر مشخص شود. همچنین وجود سیستم های ایمنی قوی در تونل های طویل ریلی برای رسیدن به سرعت های بهره برداری و افزایش حجم ترافیک بسیار ضروری و لازم است. شرایط جغرافیایی و توپوگرافیکی ایران به گونه ایست که در برخی نقاط به منظور اتصال آسان نقاط پرترافیک به همدیگر، امکان و احتمال احداث تونل در زیر کوه ها و همچنین در زیر دریا وجود دارد. به عنوان مثال، اتصال تهران به شهرهای شمالی از طریق احداث تونل در زیر رشته کوه های البرز. بنابراین طرح این موضوع که شاید برای اولین بار در ایران می باشد بسیار ضروری و لازم است. در این مقاله ابتدا به بررسی سیستم های ایمنی تونل های طویل موجود و یا در حال احداث در جهان پرداخته شده است، سپس روش های تحلیل خطا که قابل اجرا نیز می باشند مورد بحث قرار گرفته و همچنین مسئله خطر و سانحه ارزیابی می شود و در نهایت تراز ایمنی مجاز و اقدامات لازم برای کاهش خطر پیشنهاد شده است.

تونل طویل ریلی، سیستم های ایمنی، پیکره تونل، تراز ایمنی مجاز، تحلیل خطر