منصور طرفی
احسان دریکوند
تیمور بابایی نژاد

یکی از موارد استفاده از بقایای محصولات کشاورزی و از جمله باگاس، استفاده از این مواد بعنوان جاذب های موثر در حذف فلزات سنگین می باشد. در این مطالعه از باگاس و محصولات آن شامل باگاس فرآوری شده و بیوچار جهت حذف فلزات سنگین از پساب های مصنوعی و واقعی استفاده شد و پارامترهای موثر بر میزان جذب فلزات سنگین مورد بررسی قرار گرفتند. بدین منظور باگاس خام، فرآوری شده و بیوچار آماده شده و در معرض فلزات سنگین آهن، سرب، کادمیوم و نیکل قرار گرفتند و آزمایشات جذب و تاثیر پارامترهای موثر بر مقدار جذب شامل نوع و مقدار جاذب، غلظت اولیه و نوع فلز، pH و زمان تعادل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که از میان سه محصول مورد نظر (باگاس خام، باگاس فرآوری شده و بیوچار)، بیشترین راندمان حذف فلزات سنگین در بیوچار و پس از آن در باگاس فرآوری شده مشاهده شد که علت آن را می-توان به سطح ویژه بیشتر و بار منفی بیشتر (حاصل از گروه های عاملی بخصوص کربوکسیل) این محصولات نسبت به باگاس خام نسبت داد. همچنین با افزایش غلظت اولیه فلزات در محیط محلول، مقدار جذب فلزات سنگین توسط هر سه جاذب افزایش یافت. در میان فلزات سنگین مورد مطالعه (آهن، سرب، کادمیوم و نیکل)، بیشترین مقدار جذب در هر سه جاذب مربوط به سرب بود. روند. نتایج نشان داد که مقدار جاذب، pH و زمان تعادل تاثیر معنی داری بر روی مقدار جذب دارد بطوریکه بیشترین مقدار جذب برای همه عناصر مورد مطالعه توسط بیوچار در مقدار جاذب 5 گرم در لیتر، pH 9 و زمان تعادل 48 ساعت بدست آمد. علاوه بر این، راندمان جذب فلزات سنگین موجود در پساب کارخانه لوله سازی اهواز توسط بیوچار بسیار زیاد و نزدیک به 100 درصد می باشد که نشان دهنده قابلیت کاربردی استفاده از این ماده در دسترس و ارزان جهت حذف فلزات سنگین از پساب این کارخانه و سایر کارخانه های صنعتی می باشد.

باگاس، بیوچار، همدماهای جذب، فلزات سنگین