فاطمه منصوریان - دانشجوی دکترای آینده پژوهی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران ایران
سعید خزایی - استادآینده پژوهی دانشگاه امام حسین(ع)تهران ایران
سید پیمان شریعت پناهی - استادیار آینده پژوهی مرکز تحقیقات بیوفیزیک و بیوشیمی دانشگاه تهران ایران
محمود مشفق - استادیار جمعیت شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی تهران ایران

هدف این مقاله کشف عوامل تأثیر گذار بر افزایش جمعیت در کلان شهرها و در نهایت ارائه مدلی برای رشد جمعیت مبتنی با نظر خبرگان است. با توجه به اینکه عوامل متعدد مترتب بر زندگی در کلان شهرها، که مهاجرت، باروری و مرگ و میر را متأثر می سازد، از حوزه های مختلفی از جمله اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سرچشمه می گیرد؛ ابتدا با مروری بر مفاهیم نظری، عوامل رشد جمعیت کلان شهرها شناسایی و به صورت عوامل اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، جغرافیایی و زیرساختی و امکانات شهری دسته بندی و تحلیل شده اند و مدل مفهومی اولیه استخراج شده است. سپس زیرمعیارهای تأثیرگذار بر هر یک از عوامل فوق به صورت مستقل با یکدیگر مقایسه و اولویت بندی شده اند. پس از آن با استفاده از توزیع پرسشنامه محقق ساخته در میان 30 نفر از خبرگان جمعی تشناسی، جامعه شناسی و اقتصادی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی نشان داده شده که مجموعه عوامل اقتصادی بیشترین تأثیر را بر رشد جمعیت شهر داشته است و مجموعه عوامل فرهنگی و اجتماعی، زیرساختی و امکانات شهری و جغرافیایی در جایگاه های بعدی هستند. همچنین در اولویت بندی نهایی، زیرمعیارهای اشتغال، درآمد، سبک زندگی و ارز شهای فردی دارای بیشترین وزن در بین یازده زیرمعیار شدند. در انتها مدل نهایی رشد جمعیت در کلان شهرها ارائه شده است

رشد جمعیت، کلان شهر، مهاجرت، توسعه شهری، تهران