مطالعه تطبیقی رویدادهای داستان در روایت ادبی و سینمایی مقایسه داستان آشغالدونی و فیلم دایره مینا

در مطالعات بین رشته ای سینما و ادبیات، نقد یک فیلم اقتباسی و مقایسه آن با اثر ادبی مبدأ، نوعی نقد تطبیقی به شمار می آید. از آنجا که در پژوهش های ادبی جدید، اتخاذ یک رویکرد و فرضیه مرتبط با آن اساس تحقیق است، در مقاله حاضر داستان «آشغالدونی »، نوشته غلامحسین ساعدی با فیلم اقتباسی از آن، «دایره مینا » با نگاه به ادبیات تطبیقی جدید بررسی شده است. هرچند این نظریه ها هنوز منسجم و تثبیت شده نیستند، اما ادبیات آندرحال شکل گیری است. در مقایسه داستان ساعدی با فیلم مهرجویی، یافته های پژوهش نشان می دهد: جنبه تمثیلی داستان مکتوب در فیلم اقتباسی، تحت تأثیر پردازش سینمایی طرح قرار گرفته و گاه واقع گرایی فیلم بر نمادگرایی داستان ادبی غالب شده است . مهرجویی رویدادها را در گفتمان سینمای کلاسیک ساماندهی کرده است تا خواننده را در مدت زمانی مشخص به پیگیری ماجراها ترغیب کند. نحوه زمان بندی فیلم براساس ساختار سه پرده ای، بیننده را به دنبال کردن ماجراها برمی انگیزد و برخ الف داستان آشغالدونی، «طرح » بر «ایده » غلبه می کند. ازآنجا که غلبه طرح یا ایده، هرکدام درون مایه ای متفاوت خلق می کنند، می توان گفت همین تغییر ساختاری تاحدی به تغییر معنایی انجامیده است. همچنین تغییر پایان آزاد روایت ساعدی به پایان بسته در روایت فیلم، مانع مشارکت مخاطب در بازسازی سرنوشت داستانی شخصیت اصلی می شود

Keywords:

نقد تطبیقی , اقتباس ادبی , ساعدی , مهرجویی , داستان آشغالدونی , فیلم دایره مینا