مهدی حاجیان

حکمای اسلامی از دیرباز در باب موضوعات مختلف فلسفی در کنار استدلال و برهان به آوردن تشبیه و تمثیل اهتمام ورزیده و سعی در تفهیم مفاهیم معقول به مدد امور محسوس داشته اند. در مسئله ی اصالت وجود نیز که از موضعات اساسی فلسفه ی صدرایی است، تمثیلات مختلفی عرضه شده که موضوع مقاله ی حاضر است. مقاله ی حاضر شامل پنج تمثیل از این دست است؛ چهار تمثیل در توضیح معنای اصالت وجود و پنجمین در رد فهمی نادرست از آن. محور همه ی این تمثیل ها تأکید بر این نکته است که ماهیت، حد و مرز و تعین وجود است و در کنار وجود حظی از واقع ندارد. به دنبال این تمثیل ها، تبیینی از اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت، براساس گفته های صدر المتألهین، آمده و چگونگی تطبیق آن بر این تمثیل ها شرح داده شده است.

وجود، ماهیت، اصالت، اعتباری، تمثیل، زیادت وجود